امروز جمعه, ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۳
امروز جمعه, ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۳
"منهای سرطان سلول های بازال و سنگفرشی پوست و کار سینوم های درجا (in situ) به جز سرطان مثانهمنبع : انجمن سرطان امریکاسلول های لجام گسیخته می توانند فرآیند تقسیم سلولی را تا تشکیل توده ای موسوم به تومور ادامه دهند که قادر است به بافت های طبیعی مجاور هجوم برده و آنها را تخریب کند. سلول های سرطانی همچنین قادرند طی فرآیندی موسوم به متاستاز یا دست اندازی، و از طریق جریان خون یا سیستم لنفی به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کنند.این طور نیست که همۀ سلول هایی که الگوی رشد سریع یا لجام گسیخته ای از خود نشان می دهند، حتماً سلول سرطانی باشند. سلول ها ممکن است به شکل توده ها یا تومورهای خوش خیم بر روی هم انباشته شوند که غالباً آسیبی به بافت های اطراف وارد نمی کنند. تومورهای خوش خیم تنها رشد موضعی دارند و به طور معمولی مرگ بار نیستند، مگر اینکه در فضای محدود و محصوری مثل جمجمه باشند.سلول های سرطانی، از سوی دیگر، عموماً فراتر از محل اصلی خود گسترش پیدا می کنند و در صورت عدم تشخیص به موقع، اغلب عواقب مرگ باری را به دنبال دارند. سرطان می تواند به اشکال مختلفی ظاهر شود. 
هر کروموزوم از واحدهای کوچکتری به نام ژن ساخته شده است. هر ژن بخش ویژه ای از دی- ان- ای را شامل می شود. دی- ان- ای مجموعه دستورالعمل های رمزگذاری شده ای وجود دارند که تقریباً تعیین کنندۀ همۀ خصوصیات شما هستند، از رنگ چشم ها گرفته تا آسیب پذیری در برابر بیماریهای مختلف.رمز یا کد به کار رفته در این دستورالعمل ها از چهار جزء شیمیایی تشکیل شده است: آدنین (A)، تیمین (T)، گوانین (G) و سیتوزین (C). توالی های متفاوت این مولکول ها در یک ژن به شکل پروتئین های مختلفی برگردانده (ترجمه) یا ابراز می شوند. پروتئین ها موادی هستند که عملاً همه اجزاء بدن شما را می سازند و در اکثر فعالیت های بدن ایفای نقش می کنند (به فصل ۱۸ ، "ژنتیک و بیماری"، مراجعه شود. هر سلول حاوی ۳۰ تا ۴۰ هزار ژن است که روی هم، دستورالعمل های کاملی از خلقت یک انسان هستند.این طور نیست که همۀ ژن ها، همیشه در حال فعالیت باشند. سلول ها به شکل گزینشی و در پاسخ به فشار عصبی، آسیب، عفونت ها، هورمون ها، فاکتورهای رشد و بسیاری از محرک های دیگر ژن های معینی را به فعالیت وا می دارند. برخی از ژن ها هم به عنوان ژن های کنترل (ناظم) عمل می کنند. برخی از ژن های کنترل می توانند ژن های دیگر را به تولید بی وقفۀ یک پروتئین خاص، مثلاً: آنزیمی که برای تبدیل مواد مغذی به انرژی در سلول موردنیاز است، وادار کنند. برخی دیگر، قادرند تولیدات ژنی را در پاسخ به یک نیاز ویژه بدن تعدیل کنند، مثلاً در مورد انسولین، که هورمونی ضروری برای کنترل سطح قند خون است و بالاخره گروهی هم می توانند تقسیم و تمایز سلولی را تنظیم کنند.هنگامی که برنامه ریزی ژنتیکی یک سلول طبیعی دستخوش از هم گسیختگی و تغییر (جهش) می شود، این مسئله می تواند به آسیب جدی بدن، که بیشتر به شکل بیماری تظاهر می کند، منجر گردد. به ژن هایی که قادر به سرطان زایی هستند، اصطلاحاً پروتو- اُنکوژن (پیش غده زا) می گویند. به طور معمول، این ژن ها عملکرد مفید و سازنده ای دارند، مثلاً تنظیم تقسیم سلولی و ترمیم بافت. امّا با از هم گسیختگی یا آسیب دی- ان- ای ژن، این وظایف ممکن است دستخوش تغییر شوند. پیش غده زاها می توانند به ژن های سرطان زا موسوم به غده زا (اُنکوژن) تبدیل شوند (ریشه این لغت، اُنکوژ [oncos] است که واژه ای یونانی به معنی "توده" یا "غده" می باشد). غده زاها، سلول های طبیعی را به سلول های سرطانی تبدیل می کنند.آسیب به دی- ان- ای می تواند از عوامل محیطی متعددی، از جمله: مواد شیمیایی، تشعشع، مصرف دخانیات و ویروس ها ناشی شود. آسیب، می تواند در اثر عواملی داخل بدن خود شما، همچون عملکرد غیرطبیعی هورمون ها، اختلالات ایمنی و متابولیک (مربوط به سوخت و ساز)، جهش های ژنتیکی ارثی نیز ایجاد شود. برخی از این عوامل اجتناب پذیر و برخی غیر قابل اجتناب هستند.فقط تعداد انگشت شماری از سرطان ها، مستقیماً، ارثی هستند. ۸۰ الی ۹۰ درصد افرادی که سرطان پیدا می کنند، فاقد سابقه خانوادگی این بیماری هستند. امّا، دانشمندان عوامل قابل کنترل زیادی را شناسایی کرده اند که شانس ابتلا فرد به سرطان را افزایش می دهند (به مبحث "پیشگیری سرطان" در همین فصل مراجعه شود). اکثر محققان معتقدند، ترکیب پیچیده ای از چنین عواملی، با تعامل با یکدیگر یا زنجیره ای از حوادث، باعث ارتقاء رشد سلول سرطانی می شوند.