امروز پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳

تشنج چیست

غش کردن ، تشنج و سکته مغزی
از دست دادن ناگهانی هوشیاری یکی از نگران کننده ترین حوادث پزشکی است، حملات غش یا از حال رفتن، به طور کلی ، بی خطرترین این حوادث هستند. مثلاً برخی از افراد کاملاً سالم با دیدن خون غش می کنند و چند دقیقه بعد هم کاملاً به حالت اول باز می گردند. اما ، با این حال ، همه انواع غش ، تشنج و سکته های مغزی را باید به شکل فوریت های بالقوه خطرساز پزشکی مداوا کرد. فردی که از هوش رفته، نیاز به مراقبت های فوری دارد. 

غش کردن

افراد زمانی غش می کنند یا از حال می روند که خون رسانی به مغز آنها بیش از حد کاهش می یابد. فردی که در حال غش کردن است، ابتدا دچار رنگ پریدگی می شود زیرا خون بسیار کمی به پوستش می رسد و سپس به طور موقت هوشیاری خود را از دست می دهد. معمولاً در عرض یک دقیقه دراز کشیدن، جریان خون فرد به حالت قبلی بازگشته و او هوشیاری خود را باز می یابد.حملات غش ، ممکن است هیچ اهمیتی پزشکی نداشته یا علامتی از یک اختلال جدی باشند. چندین اختلال پزشکی ، از جمله : بی نظمی های مرگ بار قلبی و سرفه های ناگهانی و شدید، می توانند باعث غش و از حال رفتن فرد شوند. برخی از افراد هم وقتی 

درمان

اگر مطمئن نیستند که مشکل بیمار، ناشی و از واکنش انسولین یا دی – کی – ای است، از راه دهان به او مقداری ماده قندی بدهید، درست همان کاری که در واکنش انسولین انجام می دهید . اگر در عرض چند دقیقه بهبودی حاصل نشد ، از اورژانس تقاضای کمک کنید.افزایش قند خونسندرم هیپراسمولار دیابتی (دی – اچ – اس) باعث افزایش بیش از حد قند خون می گردد، یعنی خون سرشار از گلوکز می شود. سلول های خونی قادر به مصرف این همه قند نیستند، از این رو قند اضافی از خون وارد ادرار می شود. تصفیۀ خون برای برداشت قند اضافی باعث دفع مقادیر زیادی از مایعات بدن هم می شود که نتیجه آن کم آبی شدید بدن است. اگر شخص دچار دی – اچ – اس آب کافی ننوشد، قندخون بیش از پیش افزایش یافته و به تدریج هوشیاری خود را از دست می دهد.علایم و نشانه های دی – اچ – اس (سندرم افزایش غلظت قندخون در دیابتی) عبارتند از :
  • عطش بیش از حد
  • افزایش دفع ادرار
  • ضعف عضلانی
  • گرفتگی عضلات پا
  • گیجی و منگی
  • نبض سریع
  • تشنج
  • کما(بیهوشی کامل)
  

وقتی کودکی تشنج دارد

گاهی اوقات ، یک تب بالا می تواند عامل تشنج در شیرخواران یا کودکان باشد، که به این بیماری ، تشنج  تب دار می گویند. (به فصل ۲۲ مراجعه شود) در چنین وضعیتی بچه را به پهلو بخوابانید تا تشنج تمام شود، سپس به تدریج و با استفاده از یک ابر مرطوب یا کمپرس خنک و آب ولرم دمای بدن بچه را پایین بیاورید. هرگز بچه را در وان آب سرد فرو نبرید. بچه را به مرکز اورژانس منتقل کنید.

تشنج

به طور طبیعی ، سلول های مغز، دشارژهای الکتریکی هماهنگ و منظمی ایجاد می کنند . اما وقتی این دشارژها (تخلیه بار الکتریکی ) نامنظم شده و سازمان دهی خود را از دست بدهند، تشنج رخ می دهد. تشنج گراند مال که به آن حمله هم می گویند، حالتی غیرارادی از انقباض و شل شدن متناوب عضلات همراه با از دست دادن هوشیاری می باشد.تشنج های ناشی از بیماری صرع، احتمالا رایج ترین نوع تشنج هستند، اما چندین نوع اختلال دیگر هم می توانند باعث تشنج شوند. این موارد عبارتند از : نارسایی کلیه، منتژیت (التهاب پرده های مغز) توکسمی (یا مسمومیت در خون) حاملگی، صدمات سر، ترک ناگهان برخی از داروها، مثل بنزودیازینن ها (لیبریوم ، والیوم و سایرین) و باربیتورات ها (مثل فنوباربینال یا آموباربیتال) و مصرف برجی از انواع مواد مخدر ، در موارد نادر ، تشنج ممکن است اولین علامت یک تودۀ خوش خیم مغزی باشد. 

درمان

وقتی در کنار فردی هستید که دچار تشنج شده اقدامات زیر را انجام دهید:
شخص را از آسیب رساندن به خودش محافظت کنید.
اگر فرد دچار استفراغ شد، سر او را به یک طرف بچرخانید ، به طوری که مواد استفراغ شده از دهانش خارج و وارد نای یا ریه نشوند. مبلمان یا اشیاء اطراف بیمار را جمع کنید تا خطر آسیب رسیدن به او حین حرکات غیرارادی بدن، کاهش یابد، سعی نکنید جلوی حرکات شخص تشنجی را بگیرید.اگر چه ممکن است تنفس شخص به طور گذرا متوقف گردد.. و اگر رنگ پوستش روشن باشد، ممکن است نتیجه کمبود اکسیژن کبود شود – اما ، تنفس ، تقریباً همیشه بدون نیاز به سی – پی – آر (احیا قلب و ریه) به حالت طبیعی باز می گردد. 
شخص را به پهلو بخوابانید
وقتی تشنج تمام شد، شخص را به پهلو بخوابانید . این وضعیت، امکان تنفس طبیعی را فراهم کرده و به مواد استفراغ شده ، اجازه می دهد از دهان و راه هوایی خارج شوند. چنانچه حین تشنج زبان یا لپ خود را گاز گرفته فرد ممکن است تا مدتی گیج و منگ باشد. تا موقعی که هوشیاری خود را کاملاً باز بیاید. پس از تشنج ، فرد ممکن است تا مدتی گیج و منگ باشد. تا موقعی که هوشیاری خود را کاملاً باز یابد او را تحت مراقبت قرار دهید. در صورت نیاز ، از اورژانس کمک بگیریدچنانچه شخص دچار تشنج شده و یکی از نکات در مورد او صدق می کند از اورژانس تقاضای کمک کنید:
  • فرد مورد نظر، اصلاً سابقه تشنج نداشته است.
  • حمله تشنج بیش از چند دقیقه طول بکشد.
  • تشنج حالت راجعه دارد (یعنی پس از بهبود دوباره شروع شده).
سعی کنید حداقل جزئیات تشنج را به خاطر بسپارید ، تا بتوانید آنها را با پزشک در میان بگذارید . مشاهدات مهم عبارتند از : مدت تشنج، اندام های درگیر، عوامل احتمالی که ممکن است باعث تشنج شده باشند و هر نوع جزئیاتی که از نظر شما مهم می باشند. 

آسیب های احتمالی را درمان کنید

اگر شخص در اثر زمین خوردن در تشنج آسیب دیده، نواحی گرفته شده ، کمبود یا زخم را مورد مداوا قرار دهید. 

سکته مغزی

سکته مغزی ، وضعیتی است که از خونریزی مغزی یا انسداد جریان طبیعی خون به مغز ناشی می شود. گاهی به جای سکته مغزی از تغییر حمله مغزی استفاده می شود. اگر فکر می کنید خودتان یا یکی از نزدیکانتان سکته کرده اید فوراً به یک مرکز پزشکی مراجعه کنید. درست مثل حمله قلبی، اینجا هم هر دقیقه، حکم مرگ و زندگی را دارد. هر چه دیرتر سکته مغزی تحت درمان قرار گیرد ، آسیب احتمالی آن هم بیشتر خواهد بود.علائم و نشانه های سکته مغزی عبارتند ا ز:
  • کرختی و ضعف عضلانی یا فلج ناگهانی صورت، اندام فوقانی یا اندام تحتانی که معمولاً یک طرفه است.
  • تکلم مبهم یا اشکال در صحبت کردن یا فهمیدن کلمات
  • کاهش یا تاری دید ناگهانی، معمولاً در یک چشم
  • سرگیجه ، عدم تعادل یا ناهماهنگی عضلات
  • سردرد شدید و ناگهانی، بدون علت مشخص
  • اشکال در بلع به دلیل عدم هماهنگی عضلات
علائم و نشانه های سکته یا حمله مغزی ممکن است تنها چند دقیقه طول بکشند، یا تا چند ساعت برجا بمانند. امّا حتی علایم هشدار دهندۀ کوتاه مدت را هم باید جدی گرفت. 

درمان

در حینی که منتظر رسیدن کمک از اورژانس هستید، مراقب تنفس بیمار باشید، اگر تنفسش قطع شد، سی – پی – آر (احیاء قلب و ریه) را آغاز کنید. اشکالات تنفسی جزئی، با قرار دادن سر و شانه های بیمار بر روی یک بالش برطرف می شوند. حواستان به استفراغ هم باشد اگر بیمار استفراغ کرد ، سر او را به یک طرف بگردانید تا مواد بالا آمده از دهان خارج گشته و وارد ریه نشوند. به مریض اجازه ندهید چیزی بخورد یا بنوشد . اگر فلج شده از عضو درگیر مراقبت به عمل آورید تا یک وقت در اثر حرکت یا نقل و انتقال آسیب نبیند. 

بحران فشار خون بالا

فشارخون بالا یک بیماری شایع است – حدود یک چهارم آمریکایی ها مبتلا به فشار خون بالا هستند. برخلاف فشار خون بالا ، که یک بسیار شایع است ، بحران فشارخون بالا فوق العاده نادر است. این عارضه زمانی رخ می دهد که فشارخون در شریان های شما تا سطح بسیار خطرناکی بالا برود، یا به تعبیری هرگاه شمارۀ زیری یا اصطلاحاً دومی (مینیمم یا فشارد یا ستولی) به بالای ۱۴۰ میلی متر جیوه صعود کند. فشار خون دیاستولی به طور طبیعی ۸۴ میلی متر جیوه یا پایین تر است.  

هنگامی که تب به یک فوریت پزشکی تبدیل می شود

حتی در مواقعی که در سلامتی کامل به سر می برید، دمای بدنتان تغییر می کند و این تغییرات طبیعی هستند، پزشکان معمولا دمای ۳۷ درجه سانتی گراد (۶/۹۸ درجه فارنهایت) را طبیعی قلمداد می کنند. اما دمای طبیعی بدن ممکن است مقداری کمتر یا بیشتر از این باشد. صبح ها دمای بدن عموماً پایین تر و بعدظهر کمی بالاتر است. تب به خودی خود بیماری تلقی نمی شود، اما اغلب علامتی از یک بیماری است. تب به شما می گوید که اتفاقاتی در بدنتان در حال وقوع است و به احتمال زیاد بدن شما در حال مبارزه و مقابله با یک عفونت باکتریایی یا ویروسی است.اغلب تب چیزی نیست که بخواهید نگران آن باشید ، اما گاهی اوقات باید مورد ارزیابی قرار گیرد، به خصوص اگر همراه با نشانه های جدی دیگری باشد. در صورت وجود هر کدام از شرایط زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
  • دمای بدن شما بالای ۴۰ درجه سانتی گراد (۱۰۴ درجه فارنهایت) است.
  • دمای بدن شما بیش از سه روز در بالای ۳/۳۸ درجه سانتی گراد (۱۰۱ درجه فارنهایت ) بوده.
  • دمای بدن بچه زیر ۳ ماه ، ۳۸ درجه سانتی گراد (۵/۱۰۰ درجه فارنهایت ) یا بالاتر است.
در صورت وجود هر یک از علائم و نشانه های زیر در کنار تب، از اورژانس تقاضای کمک کنید:
  • سردرد شدید
  • استفراغ بی امان
  • گیجی و منگی
  • تشنج
  • تورم شدید
  • حساسیت غیرمعمول چشم به نور روشن
  • سفتی گردن و درد شدید هنگام خم کردن سر به قسمت جلو
  • مشکل تنفسی
  • بی دل و دماغی یا بی قراری شدید
  • بیرون زدگی یک دانۀ نرم بر روی سربچه
 علاوه بر فشارخون بسیار بالا، علایم و نشانه زیر می توانند دلالت بر بحران فشارخون بالا داشته باشند:
  • سردرد شدید، همراه با گیجی و تاری دید
  • درد قفسه سینه
  • تهوع و استفراغ
  • تشنج
علل احتمال بحران یا فوریت فشار خون بالا عبارتند از : سکته مغزی، توکسمی (یا مسمومیت خون) در حاملگی ، نارسایی کلیه و تداخلات دارویی شدید، علت این قضیه گاهی مسئله ساده تری است، مثل: عدم فشارخون یا فراموش کردن مصرف داروها، که در دو حالت امکان بالا رفتن فشار خون تا سطوح خطرناک وجود دارد. 

درمان

وقتی فردی نشانه هایی از بحران فشار خون بالا پیدا می کند، از اوژانس تقاضای کمک کنید. در مدتی که منتظر رسیدن کمک هستید، مریض باید دراز کشید و استراحت کند، به او هیچ چیزی برای خوردن یا نوشیدن ندهید. 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *