امروز شنبه, ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۳

واکسیناسیون

برای حفظ سلامتی، پیشگیری امری بسیار ضروری است. پیشگیری از بیماری به مراتب بهتر از درمان آن است. یکی از بهترین راه‌های محافظت از خود و خانواده در برابر بسیاری از بیماری‌ها، زدن واکسن است. ایمن‌سازی، یا همان واکسیناسیون، بهترین خط دفاعی علیه بیماری‌هایی مثل سرخک (روبئولا)، اوریون، کزاز، هپاتیت و فلج اطفال است. واکسن مکانیسم‌های دفاعی طبیعی بدن را به مقاومت در برابر بیماری عفونی وا می‌دارد و پیش از آنکه شما مریض شوید، ویروس متجاوز را از بین می‌برد.به لطف واکسن‌ها بسیاری از بیماری‌های عفونی که زمانی در ایالات متحده خیلی شایع بودند اکنون بسیار نادر هستند و یا اصلاً وجود ندارد. پدر و مادرها دیگر واهمه‌ای از مردن یا ناتوان شدن فرزندان خود در اثر دیفتری، سیاه‌سرفه (پرتوزیز) یا سرخک ندارند، و کودکان هم دیگر مجبور نیستند برای پیشگیری از ابتلا به فلج‌اطفال از رفتن به چشمه یا استخر اجتناب کنند.از هنگامی که واکسیناسیون در طول قرن بیستم به سراسر دنیا گسترش پیدا کرد، جان میلیاردها انسان را نجات داده است. اما علیرغم در دسترس بودن واکسن‌ها، همچنان بسیاری از افراد واکسینه نمی‌شوند. یک علت آن این است که برخی از والدین از بی‌خطر بودن واکسن‌ها مطمئن نیستند، که اغلب نتیجه اطلاعات غلط است.

واکسن‌ها چگونه عمل می‌کنند

بدن شما هر روز از جانب باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر میکروب‌ها تهدید می‌شود. هنگامی که میکروارگانیسم بیماری‌زا وارد بدن شما می‌شود، سیستم ایمنی به دفاع از خود می‌پردازد و با تولید پروتئین‌هایی موسوم به آنتی‌بادی به جنگ مهاجم می‌رود. هدف سیستم ایمنی، بی‌اثر کردن یا از بین بردن مهاجم خارجی است، که با این کار از بیمار شدن شما جلوگیری می‌کند. 

ایمنی چیست

سیستم ایمنی بدن شما با مهاجمین خارجی می‌جنگد و به یکی از دو شکل زیر از بیمار شدن شما جلوگیری می‌کند: 

ایمنی پس از تماس

این نوع ایمنی پس از مواجهه شما با یک نوع ارگانیسم حاصل می‌شود. سیستم ایمنی شما به کمک مجموعه‌ای از روش‌های دفاعی از مریض شدن شما هنگام مواجهه مجدد با آن نوع از ویروس یا باکتری جلوگیری می‌کند.مواجهه با یک مهاجم خارجی (آنتی‌ژن) منجر به تولید نوعی گلبول سفید در بدن شما می‌شود، موسوم به سلولی‌های B (لنفوسیت‌های B) سلول‌های B هم پلاسماسل‌ها را تولید می‌کنند، که به نوبه خود شمار انبوهی از آنتی‌بادی‌های ویژه مقابله با آن مهاجم خاصی را می‌سازند. این آنتی‌بادی‌ها در مایعات بدن به گردش در می‌آیند و دفعه بعد که مهاجم به بدن شما وارد می‌شود این آنتی‌بادی‌ها آن را شناخته و از بین می‌برند. زمانی که بدن یک آنتی‌بادی خاص می‌سازد، قادر است در صورت نیاز تولید انبوه آن را سریعاً از سر بگیرد.علاوه بر کار سلول‌های B، گلبول‌های سفیدی موسوم به ماکروفاژ هم به مقابله با مهاجمین بیگانه برخاسته و آنها را از بین می‌برند، ماکروفاژها به پردازش مهاجمین پرداخته و در صورت وجود هرگونه تهدیدی از جانب آنها، این موضوع اعلام می‌کنند. چنانچه بدن شما با میکروبی برای اولین بار مواجه شود، اطلاعات مربوط به آن به گلبول‌های سفیدی به نام سلول‌های T امدادی مخابره می‌شود. این سلول‌ها در تکامل سایر سلول‌های ضد عفونت، از جمله: سلول‌های T خاطره‌ای کمک می‌کنند.زمانی که با نوع خاصی از ویروس یا باکتری مواجه می‌شوید، دفعه بعد، آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های T خاطره‌ای وارد عمل می‌شوند. اینها بلافاصله نسبت به ارگانیسم واکنش نشان داده و پیش از اینکه باعث بیماری شود به آن حمله می‌کنند. سیستم ایمنی بدن شما قادر به شناسایی و مبارزه مؤثر علیه هزاران یا حتی میلیون‌ها ارگانسیم متفاوت است. 

ایمنی با واکسن

ایمنی واکسن ناشی از تزریق واکسن است. واکسن بدون اینکه بدن عملاً درگیر بیماری شود، باعث فعال کردن سیستم ایمنی می‌شود. واکسن حاوی شکل ضعیف یا کشته شده یا مشتقات میکروب است. با تزریق واکسن به فرد سالم سیستم ایمنی پاسخ می‌دهد. واکسن باعث می‌شود بدن شما فکر کند توسط یک ارگانیسم خاص مورد حمله قرار گرفته و سیستم ایمنی به فعالیت می‌افتد تا مهاجم را نابود ساخته و از بیمار ساختن مجدد شما جلوگیری کند.چنانچه شما در معرض بیماری که قبلاً نسبت به آن واکسینه شده‌اید قرار گیرید، ارگانیسم‌های مهاجم با آنتی‌بادی‌هایی روبرو می‌شوند که کارشان نابود سازی آنها است. ایمنی حاصل از واکسیناسیون شبیه ایمنی اکتسابی از عفونت طبیعی است. امّا برای برخی از بیماری‌ها ممکن است واکسن برای ایجاد ایمنی بهتر از ابتلا به خود بیماری باشد، و البته واکسن‌ها را می‌توان بدون خطر عوارض جانبی بیماری تجویز کرد.برای پاسخ کامل ایمنی ممکن است به دوزهای متعدد از یک واکسن احتیاج باشد. برخی از افراد با دوز اولیه واکسن ایمن نمی‌شوند، ولی اغلب به دوزهای بعدی پاسخ می‌دهند. به علاوه، ایمنی حاصل از برخی واکسن‌ها، مثل کزاز و سیاه سرفه مادام‌العمر نیست. از آنجایی که ممکن است پاسخ ایمنی با گذشت زمان کاهش یابد، ممکن است به دوز دیگری از واکسن (دوز بوستر یا یادآور) نیاز داشته باشید تا بدین وسیله ایمنی بدنتان بازسازی یا افزایش یابد. 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *