سیر تکامل انسان

سال هایی که به نوجوانی منتهی می شوند، بسیار هیجان انگیز و در عین حال چالش برانگیزند. در طول سال‌های پیش از مدرسه، گاهی اوقات کودک شما بر سر دو راهی خواهش "خودم آن را انجام می دهم" و آرزوی تور ایمنی و سایه امنی که تنها شما می توانید فراهم کنید، گیر می کند. شما به احتمال قوی ترس و نگرانی هایی در این دوران راجع به موضوعات مختلفی مثل لولوهای قایم شده زیر تخت گرفته تا یادگیری آداب طهارت و رقابت بین فرزندان دارید. امّا از مشاهده اینکه فرزندتان راجع به برقراری ارتباط، روابط اجتماعی و  اتکاء به نفس بیشتر، چیزهایی یاد می گیرد نیز لذت خواهید برد.این سال ها، هر چه شخصیت کودک بیشتر شکل می گیرد و روابط فی مابین شما تقویت می شود، به سال‌های رضایت بخشی برای هر دوی شما بدل خواهد شد.در این دوران تغییرات تکاملی حیرت انگیزی روی می دهد، برای مثال، کودک دو ساله شما، که با غرور ۵۰ کلمه را می شناسد، کودک سه ساله ای می شود که قادر به گفت و شنود است. چه تبحّر در هنر سخن وری یا یاد گرفتن بازی با یک اسباب بازی جدید، در هر صورت کودکی که در سنین پیش از مدرسه قرار دارد، مصمم به کسب مهارت های جدید است.در خلال سال های مدرسه- از وقتی بچه شما پا به مدرسه می گذارد تا وقتی یک نوجوان می شود- کودک شما به تدریج شهروند دنیایی بزرگتر می شود. از آنچایی که کودک شما خواستار استقلال بیشتر از خانواده است، تأثیر هم سن و سالان و معلمان هم بر او بیشتر خواهد شد. در واقع روابط بیشتری در خارج از خانه تشکیل می شود.۶ سالگی، زنگ آغاز آموزش رسمی کودک شما را به صدا درمی آورد. تا آن موقع بسیاری از کودکان در مهدکودک ها یا پرورش ها حضور پیدا کرده اند، امّا آغاز کودکستان (پیش دبستانی) به کل تجربۀ جدیدی است.در مدرسه کودک شما ملزم به تبعیت از مقرّرات و دستورات یک قدرت خارجی و اختصاص دادن وقت بیشتر به امر یادگیری است. در این دوره وقت کمتری برای بازی یا لذت بردن از آموزش های غیر رسمی است که در سال های پیش از مدرسه برای کودک خود آغاز کردید گسترش می دهند.مثل کودکان کوچک تر، کودکان سنین مدرسه عموماً سالم، پرکار و پر ذوق و شوق هستند. غالباً برای آنها مشکل است که انرژی و شور و اشتیاق خود را کنترل کنند. اگر بچه شما مشکلی در بینایی و شنوایی داشته باشد، اینها با ورود او به مدرسه واضح تر می شود.شاهد موفقیت ها و الحاق فرزند خود به این دنیای وسیع تر بودن، می تواند مایه غرور و افتخاری عظیم باشد. در عین حال، این افق های جدید می تواند نگرانی هایی را هم در شما و هم در فرزند شما برانگیزد.با حرکت فرزندتان به سمت و سویی که جدید و ناشناخته است یا شما با آن موافق نیستید، ممکن است احساس کنید دارید کنترل خودتان را از دست می دهید امّا شما همچنان دارای نقش کلیدی برای هدایت و راهنمایی فرزندتان در این سال ها هستید.  

رشد و تکامل

در طول سال های قبل از مدرسه و اواخر سال های قبل از نوجوانی، با نزدیک تر شدن کودک شما به دوران نوجوانی، تغییرات سریعی در رشد و تکامل او روی میدهد. امّا به طور متوسط این تغییرات اغلب کند و پایدارند.  

تغییرات طبیعی

افزایش وزن که در طول ۲ سال نخست به سرعت اتفاق می افتد، حول و حوش ۲ سالگی به تدریج سیر افقی و ثابتی به خود می گیرد. تغییرات جسمانی کودک شما شامل: گذر از تپل مپل بودن دوران شیرخوارگی به لاغری دوران قبل از مدرسه است.هر چند ممکن است پسر یا دختر شما دایرۀ لغات چندانی نداشته باشد، امّا به مرور توانایی فزاینده ای در درک و فهم زبان پیدا می کند. این زبان انفعالی زمینه ساز یک انفجار زبان در سنین ۲ تا ۳ سالگی است. کودک شما تا سن ۵ سالکی خواندن و نوشتن را نیز در ارتباطات روزمره می گنجاند.هر چه کودک شما تحرک و جنب و جوش بیشتری پیدا می کند، ایمنی هم برای او اهمیتی حیاتی پیدا خواهد کرد. کودک در سنین قبل از مدرسه دائم در حال کشف واقعیت های جدید از طریق پرت و پلا گفتن، لمس کردن، چنگ زدن و بالا رفتن است و در این مسیر کنجکاوی و فضولی او سیری ناپذیر است.بین سنین ۶ تا ۱۲ سالکی، کودک شما سالانه حدود ۷ پوند (تقریباً ۵/۳ کیلوگرم) وزن اضافه می کند و هر سال به قد او تقریباً ۵/۲ اینچ (تقریباً ۶ سانتی متر) افزوده می شود. رشد سر بچه شما کند می شود. در این زمان، مغز کودک شما تقریباً به اندازه نهایی خود رسیده است.مهارت های حرکتی کودک بین سنین ۶ تا ۱۲ سالکی صیقل یافته تر می شود. در این دوران، مهارت های دویدن، پریدن و پرتاب کردن کودک روز به روز بهبود پیدا می کند. برای سرعت بخشیدن به این فرایند مهم، کودکتان را مرتب تشویق کنید تا از نظر جسمانی فعال بماند.ممکن است هم شما و هم فرزندتان از پیگیری پیشرفت او بر روی منحنی در منزل لذت ببرید. پزشک اطفال هم به پایش قد و وزن ادامه می دهد. اختلالی در منحنی رشد بچه، می تواند شاهد زودرسی از بیماری های جدی باشد. مثلاً وقتی بچه ها دچار بیماری مزمن می شوند، وزن آنها اغلب ثابت مانده یا حتی کاهش می یابد و قد آنها  هم با سرعت قابل انتظار بلندتر نمی شود.اگر فکر می کنید کودکتان بیش از حد کوتاه یا بلند است می توانید با پزشکش در این رابطه صحبت کنید. پزشک یک عکس رادیوگرافی از دست و مچ او درخواست می کند تا ببیند آیا استخوان های بچه در چهارچوب زمانی طبیعی رشد می کنند یا خیر (سن استخوانی). با مقایسۀ این عکس و جدول استاندارد، پزشک تعیین می کند که سن استخوانی کودک شما تا چه اندازه منطبق بر سن واقعی اوست. اگر سن استخوانی از سن تقویمی عقب مانده باشد، بچه اغلب آن را جبران می کند. امّا اگر سن استخوانی جلوتر از سن تقویمی باشد، ممکن است بچه اختلالی در فرایند رشد داشته باشد.دختران و پسران در سنین مدرسه، الگوهای رشدی کاملاً متفاوتی دارند. در اواخر دوران مدرسه، برهه ای پیش می آید که دختران بلند قدتر و سنگین وزن تر از پسران می شوند، زیرا جهش رشد آنها زودتر فرا می رسد. قبل از ۹ سالگی، متوسط قد برای هر دو جنس یکسان است. تا ۱۳ سالگی، اکثر پسران بلندتر از دختران هستند. دختران تا حدود ۹ سالکی و پس از ۱۴ سالگی معمولاً وزن کمتری نسبت به پسران می گیرند، امّا در فواصل بین این سنین اغلب سنگین تر از پسران هستند.در اواخر دوران مدرسه، کودکان، رشدی با سرعت شگفت آور امّا بسیار متغیر می کنند. این جهش رشد پیش از دوره نوجوانی، بخشی از بلوغ است، که خود متشکل از سلسله تغییراتی برای تبدیل یک بچه به یک نوجوان بالغ می باشد. مراحل ابتدایی بلوغ عموماً در حدود ۱۰ سالگی در دختران و ۱۲ سالگی در پسران آغاز می شود.