شروع غذای کمکی نوزاد
پدر و مادرها همیشه میپرسند، کی باید به بچه غذاهای جامد بدهند. این پرسش را بهراحتی نمیتوان پاسخ داد و از آن دسته پرسشهایی است که هیچ کمبودی در زمینه پاسخها و نظرات مختلف ندارد.به مدت چندین ماه تکامل عصبی عضلانی طفلی شیرخوار متوجه مکیدن و بلع مایعات بوده است. تا زمانی که طفل قادر به بازشناسی مفاهیمی مثل قاشق نشده و نمیتواند به خوبی عمل بلع را انجام دهند، میتوان گفت که او آمادگی وسعت بخشیدن به رژیم غذایی خود را ندارد. این توانایی، یعنی شناخت قاشق و بلع صحیح غذا در حدود ۴ تا ۶ ماهگی به دست میآید. پیش از ۴ تا ۶ ماهگی سیستم گوارشی کودک شما ممکن است توانایی هضم کامل جامدات را نداشته باشد. به علاوه، بچه شما ممکن است قادر به نشستن یا راست گرفتن سر در هنگام غذا خوردن نباشد.از نقطه نظر تغذیهای، کودک شما هر چیزی که نیاز دارد را در طول ۶ ماه اول حیات از طریق شیر مادر یا شیر خشک به دست میآورد. با این حال، برخی از پزشکان توصیه میکنند رژیم جامدات پس از ۴ ماهگی آغاز شود. اگر طفل شما بیشتر از حد معمول شیر میخورد پزشک ممکن است شروع زود هنگام رژیم جامدات را هم به شما توصیه کند.
غلات
وقتی زمان آغاز رژیم جامدات فرا میرسد، بسیاری از پزشکان توصیه میکنند که این رژیم را با غلات افتتاح کنید. غلات تک دانه که مخصوص شیرخواران تهیه میشوند، اغلب به عنوان اولین غذایی جامد بچه، مورد استفاده قرار میگیرند، زیرا هضم آنها راحت است. یک قاشق غذاخوری غله را با ۴ یا ۵ قاشق غذاخوری شیر خشک یا شیر مادر مخلوط کنید. در آغاز بچهها عموما به غذاهای جامدی که نازکتر و تردتر باشند بهتر از انواع سفت و سخت جواب میدهند. مقداری غذا را نوک یک قاشق قرار داده و داخل دهان بچه بگذارید. تعجب نکنید اگر بچه غذا را پس داد. بسیاری از بچهها برای عادت کردن به این مزه و قوام جدید غذا، نیاز به وقت دارند، پس صبر داشته باشید. غذاهای جامد را داخل شیشه یا خوراندگرهای سرنگ مانند نریزید، اولی باعث تشویق بچه به پرخوری میگردد، و دومی ممکن است باعث خفگی شود.چه مقدار غذا برای بچه کافی است؟
بسیاری از والدین نمیدانند آیا کودک آنها به مقدار کافی غذا میخورد یا نه. بهترین پاسخ این پرسش این است که به کودک خود اعتماد کنید بچهها قادرند به صورت شگفتانگیزی دریافت غذایی خود را تنظیم کنند. بچهها هر اندازه که لازم باشد غذا میخورند. صرفنظر از شیری که در شیشه یا سینه شما باقی مانده است. و زمانی که وقت تغذیه مجدد فرا برسد، معمولاً شما را خبر میکنند.چنانچه بچه به اندازه کافی غذا نخورده باشد، خیلی زود شما متوجه خواهید شد، او آنقدر گریه میکند تا به او غذایی بیشتری بدهید. اگر بچهای بیش از آنچه به او شیر میدهید به غذا احتیاج داشته باشد چندین بار در طول شب بیدار میشود و به جای افزایش فاصله نوبتهای شیردهی، این فاصله کوتاهتر میشود، شما ممکن است حتی مشاهده کنید که بچه بیش از حد معمولی مشتش را در دهان میمکد.بهترین شاخص زودهنگام از اینکه بچه شما به حد کافی تغذیه شده یا نه افزایش وزن است. البته به خاطر داشته باشید که برخی از بچهها به کندی وزن میگیرند و این روند در برخی دیگر سریع تر است.هنگامی که کودک شما ۶ تا ۸ ماهه میشود، ممکن است در هر سه وعده غذایی ۳ الی ۱۴ اونس حدود ۵ تا ۸ قاشق غذاخوری - غذای جامد بخورد. یک رژیم مناسب برای طفل شما در این دوره میتواند شامل: غلات و میوه برای صبحانه، غلات و میوه یا سبزی برای ناهار و غلات میوه و سبزی برای شام باشد. هرچند الگوهای نوشیدن مایعات بسیار متفاوت هستند. اما بسیاری از بچههایی که از چنین رژیمی پیروی میکنند، مصرف شیر را به حدود ۱۶ اونس (حدود نیم لیتر) در روز کاهش میدهند. بسیاری از بچهها به علاوه به یک خوراک مختصر در اوقات پیش از ظهر و عصر هنگام نیاز دارند که باید مغذی هم باشد مثل میوه یا ماست.وقتی کودک شما در ۶ ماهه دوم حیات قرار میگیرد لازم است به منظور برآورده کردن نیاز بدن به آهن دفعاتی که در آن خوراکی غله به بچه داده میشود افزایش یابد. گاهی اوقات، لازم است مکملهای ویتامین و مواد معدنی هم به رژیم غذایی بچه اضافه شوند، بدین منظور با پزشک اطفال مشورت کنید.در اولین سالگرد تولد، بچه شما به احتمال قوی منحصراً غذای سفره را خواهد خورد. پوره
بعد از اینکه کودک شما با غلات آشنا شد گام بعدی میتواند پوره میوه یا سبزی باشد. در ۸ ماهگی اکثر بچهها آمادهاند تا پوره گوشت را هم امتحان کنند اما شیر مادر یا شیر خشک همچنان مهمترین منابع تأمین پروتئین هستند. غذاهای انگشتی
بعد از ۸ ماهگی، اکثر بچهها میتوانند تکههای کوچک یا باریکههایی از غذاهای سفره را بخورند. نان توست، ذرات پنیر، تکههایی از تخممرغ نیمرو، غلات خشک، بیسکوئیتهای ترد، سیبزمینی لهشده و ماکارونی کاملاً پختهشده از جمله غذاهای انگشتی خوب به شمار میآیند. از دادن غذاهایی که ممکن است باعث خفگی بچه شوند مثل هاتداگت، انگور، ذرت بوداده، آجیل، کشمش و هویج خام اجتناب کنید. اجابت مزاج
اولین دفع رودهای یا اجابت مزاج بچهها، در عرض ۲۴ ساعت پس از تولد انجام میگیرد. این مدفوع که به آن مکونیوم میگویند، از ترشحات رودهای و مایع آمنیوتیکی تشکیل شده و به رنگ سبز تیره است. پس از اینکه بچه شما شروع به خوردن شیر خودتان یا شیر خشک میکند، معمولاً در روز دوم یا سوّم حیات، مدفوع مکونیوم به مدفوع موقت یا گذرا تغییر مییابد، این مدفوع معمولاً به رنگ قهوهای مایل به سبز بوده و حاوی شیر دلمه است. بعد از خروج این مدفوع، اجابت مزاج و مدفوع بچه مثل یک شیرخوار بزرگتر میشود.با پایان هفته اول، تعداد دفعات اجابت مزاج بچه به ۳ تا ۵ بار در روز میرسد. هرچند تعداد دفعات بیشتر از این هم اتفاق ناشایعی در یک بچه نیست، به خصوص در بچهای که از شیر مادر تغذیه میکند. اگر بچه شما چند روز شکمش کار نکرد، وحشت نکنید. این مسئله ضرورتاً به آن معنا نیست که بچهها دچار یبوست شده است.مدفوع بچههایی که از شیر مادر تغذیه میکند بیبو و حریرهای شکل است و مدفوع بچههایی که با شیر خشک تغذیه میشود، بوی خاصی میدهد و معمولاً سفتتر است. حدود ۱ ماهگی، اکثر بچهها سه یا چهار بار در روز شکمشان کار میکند که اغلب هم بعد از خوردن غذا است. امّا برخی از بچهها، به خصوص بچههایی که شیر مادر میخورند ممکن است به مدت ۲ الی ۱۰ روز هیچ اجابت مزاجی نداشته باشند. این مسئله طبیعی است و چنانچه بچه به نظر سالم میآید، جایی هیچگونه نگرانی نیست. گریه کردن
میزان گریه کردن نوزاد هم مثل دیگر وجوه تکامل متغیر است. برخی از بچهها تنها زمانی که گرسنهاند یا خودشان را خیس کردهاند گریه میکنند، برخی هم اغلب اوقات گریه میکنند.