بیماریهای مقاربتی
بیماریهای مقاربتی در اثر باکتریها، ویروسها و سایر ارگانیسمهایی ایجاد میگردند که از راه تماس جنسی منتقل میشوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این بیماریها و درمان آنها به فصل ۲۰ یعنی بیماریهای عفونی مراجعه کنید.
سوزاک یا گنوره
سوزاک در اثر باکتری نایسریاگنوره ایجاد میگردد. در ایالات متحده هر سال تقریباً ۵۰۰۰۰۰ مورد سوزاک گزارش میشود. این بیماری در افراد ۱۵ تا ۲۹ ساله شایعتر است.در مردان اولین نشانهها بین ۲ روز تا ۲ هفته پس از تماس با باکتری ظاهر میشوند. در ابتدا ممکن است درمجرایی که ادرار از طریق آن وارد آلت میشود (پیشابراه) احساس سوزشی کنید، چند ساعت بعد هنگام ادرار کردن احساس درد و ناراحتی میکنید و ترشحات شیری رنگی از مجرا خارج میشود. با پیشرفت و شدت یافتن عفونت درد پیشابراه بیشتر شده و مقدار زیادی ترشحات خامهای و چرک مانند تشکیل میشود.در زنان، نشانهها ممکن است تا ۱ الی ۳ هفته ظاهر نشوند (اگر اصلاً نشانهای وجود داشته باشد)، عفونت معمولاً گردن رحم و سایر اعضاء تناسلی، همین طور پیشابراه را درگیر میسازد. ممکن است شما دچار تکرر ادرار، دستپاچگی (اصطلاحاً اورژانس ادراری)، ادرار دردناک و ترشحات چرکی از واژن یا پیشابراه شوید. در حدوداً ۵۰ درصد زنان، تنها علائم و نشانههای سوزاک عبارتند از: افزایش مختصر ترشحات واژن و التهاب جزئی که ممکن است تنها در معاینه جسمانی مشهود باشد. نشانهها اغلب آنقدر خفیف هستند که بسیاری از زنان متوجه مبتلا بودن خود نمیشوند. در بسیاری از موارد تنها مدرکی که ثابت میکند یک زن به سوزاک مبتلا شده این است که مردی که با او تماس جنسی داشته به این بیماری مبتلا بوده است. در هر دو جنس، سوزاک مقعدی ممکن است در نتیجه مقاربت از راه مقعد با یک فرد آلوده و یا در اثر انتقال عفونت از ناحیه تناسل یک فرد به مقعد خودش ایجاد گردد.این نوع سوزاک ممکن است باعث ناراحتیهایی در ناحیه مقعد و ترشحات راست روده شود. امّا در بسیاری از موارد هم هیچ نشانهای وجود ندارد. سکس دهانی میتواند باعث سوزاکت حلقی شود که گلودرد، درد در هنگام بلع غذا و قرمزی، حلق و لوزهها را در پی دارد. اگر عفونت به چشم منتقل گردد میتواند باعث قرمزی و التهاب ملتحمه آن (کنژنکتیویت) شود.سوزاک، عفونت حادی است که در صورت عدم درمان میتواند مزمن شود. در مردان، سوزاک گاهی به التهاب مجرای نگهدارنده اسپرم که متصل به پشت بیضه است (اپیدیدیمیت) منجر میگردد. در زنان، میتواند به رحم ولولههای فالوپ گسترش پیدا کرده و باعث بیماری التهابی لگن شود که ناباروری را به دنبال دارد.سوزاک میتواند از طریق جریان خون به سایر اعضاء بدن مثل مفاصل انتقال پیدا کند. از آنجایی که سوزاک یک بیماری مسری است مراقب باشید تا زمان درمان کامل بیماری از تماس جنسی اجتناب کنید. کلامیدیا (تراخم)
دیگر بیماری مقاربتی در مردان و زنان توسط نوعی باکتری موسوم به کلامیدیا تراکوماتیس ایجاد میشود. راه انتقال این ارگانیسم، تماس جنسی مقعدی یا واژینال است. مالیدن چشمها با دستی که با ترشحات آلوده مرطوب شده، میتواند باعث عفونت چشم شود و یک مادر میتواند در دوران حاملگی عفونت را به فرزند خود منتقل کند. کلامیدیا (تراخم) شایعترین علت کوری در سراسر جهان است.در بسیاری از موارد، بهخصوص در زنان، نشانههای عفونت کلامیدیایی ممکن است محدود بوده یا اصلاً وجود نداشته باشد و در صورت وجود نشانههای عفونت، اغلب شبیه نشانههای سوزاک هستند. در مردان، کلامیدیایی است باعث سوزش ادرار و خروج ترشحات از پیشابراه شود. البته نشانهها، خفیفتر از عفونت سوزاک هستند و ۱ تا هفته بعد از تماس با باکتری ظاهر میشوند.زنان هم ممکن است دچار سوزش ادرار، ترشحات رقیق واژینال یا درد زیر ناف شوند، امّا بسیاری از زنان متوجه ابتلا به بیماری نمیشوند، تا وقتی که شرکای جنسیشان آنها را مطلع سازند. در مردان عفونت کلامیدیائی درمان نشده میتواند منجر به التهاب پیشابراه و اپیدیدیم (مجرای اسپرم) شود. و در زنان، میتواند منجر به عفونت پیشابراه و التهاب گردن رحم، لولههای فالوپ و سایر اعضاء موجود در لگن شود.همه شرکای جنسی یک فرد مبتلا بایستی تحت درمان قرار گیرند، حتی اگر هیچ نشانهای نداشته باشند، در غیر این صورت ممکن است تا مدتها این بیماری را به همدیگر پاس بدهند. تأخیر جایز نیست
چنانچه شک دارید که آیا به یک بیماری مقاربتی میان شدهاید یا نه، یک راست بروید پیش پزشکتان، زیرا هر چه زودتر آزمایش بدهید و درمان را شروع کنید – درصورت نیاز – احتمال پیدایش عوارض جدی، کمتر خواهد بود و شما و شریک جنسیتان سالمتر به زندگی ادامه خواهید داد. سیفلیس
بیماری پیچیدهای است که توسط باکتری تریپونما پالیدوم ایجاد میگردد. اگر چه زمانی، این بیماری شیوع فراوانی داشت، اما امروز در مقایسه با سوزاک و کلامیدیا شیوع آن در میان غیرهمجنسبازان کمتر شده است. با این وجود، در سالهای اخیر انسیدانس یا وقوع سیفلیس در نواحی فقیرنشین شهری در ایالات متحده و در میان افراد مبتلا به ایدز، رو به فزونی گذارده است. این میکروب که معمولاً از طریق تماس جنسی منتقل میشود، از راه ترکها یا ساییدگیهای ظریف پوستی یا مخاطی وارد بدن فرد میگردد.این بیماری از راه خون آلوده یا از طریق مادر به جنین در دوران حاملگی (سیفلیس مادرزادی) هم قابل انتقال است.سیفلیس دارای سه مرحله فعال است. در مرحله مقدماتی یا اولیه ضایعات بدون دردی به فاصله ۱۰ روز تا ۶ هفته پس از تماس روی آلت تناسلی، اطراف آلت، راست روده یا دهان ظاهر میشوند. چنانچه این ضایعات با باکتری دیگری آلودگی پیدا کنند ممکن است دردناک شوند.مرحله دوم یا ثانویه سیفلیس، از یک هفته تا ۶ ماه پس از مرحله آغاز میشود. بثورات قرمز رنگی در هر سطحی از بدن از جمله: کف دستها و کف پاها ممکن است دیده شوند. ضایعات گاهی بر روی لبها، دهان، حلق، و مقعد هم ظاهر میشوند. در طول این مرحله ضایعات موجود بر روی پوست و غشاء مخاطی بینهایت عفونی هستند. ممکن است نشانههایی شبیه انفلونزا هم داشته باشید مثل: سردرد، درد مبهم استخوانها و مفاصل. به دنبال این مرحله، مرحله دیگری موسوم به مرحله واسط یا نهفتگی آغاز میشود که طی آن هیچ نوع نشانهای مشاهده نمیشود.مرحله پایانی یا ثالثیه سیفلیس شامل یک عفونت فراگیر است که ممکن است هر عضوی از بدن را درگیر کند از جمله استخوانها، قلب و مغز.در صورت تشخیص زود هنگام درمان مناسب، امکان معالجه سیفلیس هست. در غیر این صورت، بیماری میتواند عوارض بسیاری را به دنبال داشته و حتی به مرگ منتهی شود. هِرپِس یا تبخال دستگاه تناسلی
عامل این بیماری، ویروس هرپس سیمپلکس نوع۲ (HSV-2) است که از طریق تماس جنسی واژینال یا مقعدی منتقل میشود. ویروس از طریق ترکها یا ساییدگیهای ظریف پوستی یا غشاهای مخاطی وارد بدن میشود. چشمها در اثر تماس با انگشت آلوده میتوانند درگیر شوند. این بیماری هم در مردان و هم در زنان میشود.نشانههای اولیه هرپس یا تبخال دستگاه تناسلی، درد یا خارش پوس اطراف ناحیه درگیر میباشد. به این مرحله اصطلاحاً دوره مقدماتی میگویند که ۲ تا ۷ روز پس از تماس با ویروس آغاز میشود، از چند ساعت تا چند روز پس از مرحله مقدماتی، ضایعاتی پدیدار میشوند در زنان، در ناحیه دور و بر مهبل، فرج، کپلها و مقعد ظاهر میشوند. در مردان، روی آلت، پوست بیضه، کپلها، مقعد و رانها بیرون میزنند.این ضایعات ممکن است وجود داشته باشند ولی به دلیل حضور در ناحیه گردن رحم زنان یا داخل پیشابراه مردان قابل رؤیت نباشند.با وجود ضایعات، فرد هنگام ادرار کردن احساس درد میکند. این ضایعات ممکن است به صورت برآمدگیهای کوچک، دردناک و قرمز بوده و در عرض چند روز تاولی بشوند. این تاولها سرباز کرده و به زخمهایی تبدیل میشوند که از آنها ترشح یا خون بیرون میآید. بعد از ۳ الی ۴ روز دلمه ایجاد شده و زخمها التیام پیدا میکنند. ممکن است شما تا از بین رفتن عفونت در ناحیه تناسلی همچنان احساس درد و سوزش داشته باشید. بار اولی که به این ویروس مبتلا میگردید ممکن است دچار علائم شبه آنفلونزایی، همین طور تورم عقدههای لنفی در ناحیه کشاله ران شوید.هرپس علاج قطعی یا واکسن ندارد. ویروس در ناحیه درگیر به صورت نهفته و غیرفعال باقی میماند و هر از گاهی مجدداً فعال شده و علائمی ایجاد میکند. هر زمان ضایعات وجود داشته باشند، این بیماری بسیار مسری است.هرپس یا تبخال عموماً عارضه جلدی و پایدار دیگری غیر از این ضایعات برجا نمیگذارد. با این حال، نوزادان ممکن است هنگام عبور از کانال زایمانی مادر در اثر تماس با ضایعات سرباز، آلوده شوند که آسیب مغزی، کوری و مرگ را به دنبال خواهد داشت. البته این عفونت بیشتر در نوزادانی مشاهده میشود که مادرانشان اولین تجربه هرپس فعالی را در هنگام زایمان داشتهاند. از آنجایی که موارد هرپس ژنیتال یا دستگاه تناسلی در زنان در حال افزایش است، موارد ابتلا نوزادان به این عفونت هم روز به روز بیشتر گزارش میشود. زگیلهای مقاربتی
زگیلهای مقاربتی (زگیلهای دستگاه تناسلی) توسط ویروس پاپلیومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند. این زگیلها هم در مردان و هم در زنان مشاهده میشوند. به سادگی از طریق تماس جنسی قابل انتقال هستند. افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی و زنان باردار به ویژه در مقابل این ویروس آسیبپذیرند.این زگیلها از ۳ هفته تا ۳ ماه پس از تماس با ویروس پدیدار میشوند. در مردان معمولاً در نزدیکی نوک آلت و گاهی روی تنه آلت یا پوست بیضه ظاهر میشوند. در زنان هم ممکن است بر روی لبهای مهبل (فرج)، داخل مهبل، روی گردن رحم یا اطراف مقعد پدیدار شوند. HPV همچنین قادر است ضایعاتی را در گردن رحم ایجاد کند و یکی از علل عمده سرطان گردن رحم به شمار میرود.زگیلهای دستگاه تناسلی عموماً چیز مهمی نیستند، هر چند قابل سرایت هستند. امّا زنانی که دچار زگیلهای گردن رحم میشوند، در معرض خطر فراوان سرطان رحم یا سرویکس قرار دارند و از همین رو بایستی هر سال یک تست پاپ اسمیر بدهند. HIV و ایدز (AIDS)
ایدز یک بیماری مزمن و بالقوه مرگبار است که در اثر ویروس نقص ایمنی انسانی یا به طور خلاصه HIV ایجاد میشود. ویروس HIV با آسیب یا تخریب سلولهای سیستم ایمنی توانایی بدن شما در مقابله مؤثر با ویروسها، باکتریها و قارچهای بیماری زا را مختل میسازد. این مسئله شما را در برابر بسیاری از عفونتهایی که بدنتان در حالت طبیعی به مقابله با آنها میپردازد آسیب پذیر میکند.به این ویروس و عفونت حاصل از آن اصطلاحاً HIV هم میگویند. تعبیر ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) اشاره به مراحل بعدی عفونت HIV دارد. ویروس HIV بیشتر از راه تماس جنسی با یک فرد آلوده منتقل میشود. زنان مبتلا به HIV که تحت درمان قرار نگرفتهاند ممکن است این بیماری را در خلال حاملگی، زایمان یا دوران شیردهی به نوزاد خود انتقال دهند.مراکز کنترل پیشگیری بیماری تخمین میزنند ۹۰۰۰۰۰ امریکایی به HIV و ایدز مبتلا هستند. نشانههای این بیماری بسته به مرحله درگیری متفاوت هستند. وقتی به HIV مبتلا میشوید ممکن است در ابتدای امر هیچ نشانهای نداشته باشید. آنچه اغلب شایعتر است، این است که ۲ تا ۶ هفته پس از ابتلا به HIV یک بیماری شبه آنفلوانزایی گذرا در فرد ایجاد میگردد. ولی متأسفاته به دلیل آنکه علائم و نشانههای اولیه – از جمله: تب، سردرد، گلودر، تورم غدد لنفی و جوشهای پوستی – شبیه بیماریهای دیگر هستند ممکن است متوجه آلودگی خود به این ویروس نشوید.هنگامی که ویروس وارد بدن شما میشود در عقدههای لنفی شروع به تکثیر میکند و آرام آرام به نابودی برخی از گلبولهای سفید میپردازد که کارشان ایجاد هماهنگی در سیستم ایمنی است. ممکن است به مدت ۸ یا ۹ سال فاقد هرگونه نشانهای باشید، امّا ویروس به تکثیر و نابودسازی سلولهای ایمنی ادامه میدهد.در نهایت شما دچار عفونتهای خفیف یا علائم و نشانههای مزمن مانند تورم غدد لنفی، اسهال، کاهش وزن تب، سرفه و تنگی نفس خواهید شد. در خلال مرحله پایانی HIV – که تقریباً ۱۰ الی ۱۱ سال پس از ابتلا روی میدهد – نشانههای جدیتری به تدریج ظاهر میشوند.