نحوه صحیح مسواک زدن
مراقبت صحیح از دهان و دندان بی از آنکه به مارک مسواک یا خمیردندان بستگی داشته باشد به تکنیک صحیح مسواک زدن و نخ کشیدن وابسته است. به جای پرداخت پول کلان برای خرید خمیردندان های به اصطلاح ضد پلاک یا ضد جرم بهترین راه محافظت از دندان ها در برابر بیماری و آسیب، مسواک زدن مرتب با خمیر دندان های حاوی فلوراید و استفاده از نخ دندان بهترین راه پاک کردن دندان ها از باکتری ها و ذرات غذایی پیش از آسیب رسیدن به آن هاست.در ابتدا روزی یکبار از نخ دندان استفاده کنید و حداقل دو بار در روز مسواک بزنید – صبح و قبل از رفتن به بستر – البته خیلی بهتر است اگر بعد از هر وعده غذایی یا غذای مختصر هم مسواک بزنید. تمیز کردن کامل دندان ها با استفاده از مسواک، خمیر دندان و نخ دندان باید ۳ تا ۵ دقیقه طول بکشد. و ترتیب صحیح تمیزکردن هم به این صورت است که ابتدا با نخ دندان شروع می کنیم و بعد مسواک می زنیم. بدین ترتیب شما ذرات غذایی و باکتری های کنده توسط نخ از سطح و لای دندان را با مسواک پاک می کنید.
کشیدن نخ دندان
حداقل ۱۸ اینچ(حدود ۴۵ سانتی متر) از نخ دندان را مومی یا بدون موم، هر کدام برای شما راحت تر است جدا کرده و بخش عمدۀ آن را دور انگشت وسطی یک دست بپیچید اکنون سر دیگر نخ را یک یا دو دور به انگشت وسطی دست مقابل بپیچید به گونه ای که ۲ تا ۳ اینیچ (حدود ۵تا۵/۷ سانتی متر) از نخ بین دو انگشت شما قرار گیرد.با حرکات آرام و اره ای شکل، نخ را بین دندان هایتان بکشید.ولی مواظب باشید لثه ها را با آن نگیرید.در خط لثه، نخ را محکم و در وضعیت کرشیده نگه داشته و آن را به شکل حرف c در آورید، اکنون نخ را روی سطح کناری هر دندادن به سمت بالا و پایین بسائید. در حرکت، نخ بایستی کمی زیر خط لثه برود تا جایی که مقاومتی را در برابر آن احساس کنید.چنانچه در چند بار اول استفاده از نخ، لثه های شما خونریزی پیدا کرد، نگران نباشید. اما اگر هر بار که از نخ استفاده می کنید، لثه ها خونریزی پیدا می کنند، آن وقت با دندان پزشک خود مشورت کنید. اشکال کار ممکن است روش غلط نخ کشیدن باشد. دندان پزشک به شما روش صحیح این کار را خواهد آموخت. مسواک زدن
دندان های خود را حداقل روزی دو بار مسواک بزنید به خصوص شب ها. برای شروع مقدار کمی خمیر دندان روی مسواک قرار داده و آن را به صورت افقی روی دندان ها بگذارید. برای اینکه سطوح بالا و پایین همهٔ دندان ها را کاملا تمیز کنید مسواک را به سمت جلو و عقب، ابتدا افقی و سپس عمودی و دور از خط لثه در یک سری حرکات ملایم و سریع روی دندانها بکشید.برای سطوحی که در مجاورت لثه ها هستند مسواک را با ضربات کوتاه به جلو و عقب حرکت دهید یا آن را به صورت چرخشی روی سطح دندان و لثه بکشید. زاویه دار کردن سطح مسواک می تواند در بهتر تمیز کردن محل اتصال دندان و لثه به شما کمک کند. راستی یادتان نرود که سطوح افقی (یا جونده) دندان ها را با حرکات ملایم و جارویی شکل تمیز کنید و در پایان مسواک را خیلی آرام روی زبانتان بکشید تا دهانتان خوشبو شود. خمیر دندان
به جز چند مورد استثناء، اکثر خمیر دندان ها به حد کافی فلوراید دارند تا از دندان های شما در برابر فساد و پوسیدگی محافظت کنند. امّا آگاهی رو به رشد از سلامت و بهداشت دهان و دندان منجر به ظهور طیفی وسیع از محصولات تخصصی شده است. گذشت، آن روزهایی که خمیردندان ها فقط قول پیشگیری از فساد کرم خوردگی را به مشتریان می داند. امروزه خمیر دندان ها ادعای مقابله با پلاک، کنترل جرم، کاهش حساسیت و چیزهای دیگر را دارند.اما واقعاً چه خمیر دندانی به دردر شما میخورد؟ در اینجا به تجزیه و تحلیلی برخی از ادعاهای رایج میپردازیم:نحوه استفاده از نخ و مسواک
هنگام استفاده از نخ دندان یا مسواک زدن به کار بردن تکنیک صحیح بسیار حائز اهمیت است. استفاده ار نخ دندان
مقداری از نخ مومی یا غیرمومی را دور انگشتان وسطی دو دست بپیچید به طوری که ۲ تا ۳ اینچ ( ۵ تا ۵/۷ سانتی متر ) آن بین دو انگشت واقع شود.برای دندان های بالا، نخ را بین شست یک دست وسبابه دست دیگر قرار داده و آن را لای دندان ها: آرام از بالا به پایین، به سمت عقب و جلو بکشید، برای دندان های پایین بهتر است نخ را بین هر دو سبابه قرار دهید. مسواک زدن
از مسواک های نرم و کم فشار استفاده کنید. مسواک را از سطح خارجی همه دندان ها و سطح داخلی دندان های عقب آغاز کنید. مسواک خود را در وضعیت افقی نگه داشته و با حرکات ملایم و سریع - به اندازه عرض نصف دندان – درخط لثه بکشید. سپس به صورت عمودی از خط لثه به سمت بیرون کار را ادامه دهید. برای تمیزکردن سطوح داخلی و دندانهای بالا و پایین جلوی دهان از حرکات عمودی استفاده کنید و مسواک را بر روی دندان و لثه بکشید. برای تمیز کردن محل اتصال دندان ها ولثه، مسواک را در یک زاویه ۴۵ درجه نگه دارید (به شکل نگاه کنید )،این زاویه باید در خط لثه شکل بگیرد.ضمناً سطوح افقی یا جوندهٔ دندان ها را هم با حرکاتی ملایم و جارویی شکل تمیز کنید و در پایان مسواک را روی زبانتان بکشید تا دهانتان خوشبو شود. ضد پلاک
برخی از مارک ها ادعا میکنند که پلاک را برداشته و باکتری های پلاک سازرا هم از بین می برند. اما واقعیت این است که همهٔ خمیر دندان ها در صورتی که قبل از مسواک زدن از نخ دندان استفاده کنید و مسواک را به روش صحیح بزنید، تا حدودی پلاک را از سطح دندان بر می دارند، صرف نظر از نوع خمیر دندان، امکان برداشتن کامل پلاک با مسواک وجود ندارد. حتی اگر خمیر دندان ضد پلاک استفاده می کنید حتماً به شکل مرتب برای معاینه نزد دندان پزشک بروید. جرم گیر
هیچ نوع خمیر دندانی قادر به برداشتن جرم یا رسوبات دندان در زیر خط لثه نیست. این کار نیاز به جرم گیری تخصصی توسط یک بهداشت کار دندان دارد. جرم به رسوبات سفید یا زرد رنگ سطح دندان گفته می‌شود که پلاک در نتیجه مخلوط شدن با مواد معدنی موجود در بزاق تشکیل می دهد.خمیر دندان های ضد جرم از تشکیل این رسوبات بر روی دندان ها جلوگیری می کنند. استفاده مرتب از نخ دندان و مسواک، فرصت تبدیل شدن به جرم را از پلاک می گیرد.گاهی خمیردندان ضد جرم باعث افرایش حساسیت دندان به سرما می شود، در چنین حالتی استفاده از خمیر دندانهای جرم گیر را متوقف سازید. جوش شیرین
جوش شیرین ماده ای است با خواص سایندگی و رنگی بری ملایم، امّا وقتی نم دار شود کمی از قدرت رنگ بری خود را از دست می دهد. برخی از خمیر دندان ها حاوی آب اکسیژنه هستند که در کشتن باکتری ها و پاک کردن پلاک کمک می کند با این حال مسواک زدن رقیق با خمیر دندان معمولی حاوی فلوراید نیز همین نتیجه را در پی دارد. ضد حساسیتخمیر دندان های ضد حساسیت حاوی مواد شیمیایی هستند که حسن درد را در دندان های شما بلوک میکنند. قبل از مصرف چنین خمیرهایی با دندان پزشک خود مشورت کنید. زیرا گاهی حساسیت دندان علامت وجود مشکلی است که نیاز به درمان دارد نه سرپوش گذاشتن بر آن. سفید کننده
قبل از مصرف هر نوع ژل سفید کننده یا کرم براقکننده با دندان پزشک خود در این مورد صحبت کنید. خمیر دندان های سفید کننده حاوی موادی مثل لکه گیر پروکسیدی یا آنزیم های پاپایا هستند که ممکن است به بافت ظریف لثه آسیب برسانند، به خصوص اگر لثه های شما پس رفته هم باشند. خمیر دندان های مخصوص افراد سیگاری هم حاوی مواد ساینده پرقدرتی هستند که بعید نیست به بافت لثه آسیب برسانند. طبیعی
چنانچه ار خمیر دندان های طبیعی استفاده می کنید که اکثرا فاقد اجزاء مصنوعی مثل شیرین کننده ها هستند-از وجود فلوراید در آن ها اطمینان حاصل کنید.زیرا بدون وجود فلوراید خمیردندان های طبیعی قادر به مقابله موثر با فساد دندان نخواهند بود.استفاده از فلوراید
چند دهه پیش دانشمندان کشف کردند که افزودن فلوراید به آب آشامیدنی حاوی مقادیر کم فلوراید به طرز چشم گیری موارد کرم خوردگی دندان را در کودکانی که از آن آب استفاده کردند، کاهش داد، امروزه شواهد علمی مؤید همین مطلب است: افزودن فلوراید به آب آشامیدنی و خمیر دندان، به پیشگیری از کرم خوردگی دندان به ویژه در میان کودکان کمک می کند. حتی وجود مقادیر کم فلوراید در آب آشامیدنی هم به ویژه در اوایل کودکی بسیار مفید و مؤثراست.در دوران رشد بچه وقتی دندان ها در حال نمو و شکل گیری هستند. فلوراید در ساختار مینای دندان وارد شده و باعث محافظت دائم از آن می گردد.فلوراید. ماده ای ارزان، بی خطر و مؤثر است. در حال حاضر فقط نیمی از جمعیت کشور ما از آب فلوراید دار استفاده میکنند. چنانچه شما کودکی خردسالی دارید و شهرداری منطقه شما هنوز اقدام به فلوراید زنی آب آشامیدنی نکرده است لااقل تقاضا کنید تا به آب شرب مدارس فلوراید اضافه شود. اگر دسترسی به آب فلوراید دار ندارید، در هر سنی که هستید بهتر است از دندان پزشک خود تقاضا کنید برای شما قطره یا قرص فلوراید تجویز کند، این مکمل ها را می توان از داروخانه ها تهیه کرد.انتخاب مسواک
بهترین مسواک برای تمیز کردن دندان ها و لثه های شما مسواکی است با موهای نرم و صیقل خورده یا دارای انتهای گرد و مدور، احتمال آسیب رسیدن به بافت لثه با مسواک های مو سفت یا سخت بیشتر است. سایز و شکل مسواک باید به گونه ای باشد که امکان دسترسی به همه دندان ها را برای شما فراهم آورد. مسواک ها در سایزهای مختلف برای بچه ها و بزرگسالان و نیز با آرایش های متنوع مودر بازار موجودند.این نکته را به خاطر بسپارید که تنها نوک موی مسواک است که دندان های شما را تمیز می کند، لذا اختیاجی نیست که فشار زیادی به مسواک و دندان ها وارد کنید. هر ۳ الی ۴ ماه مسواک خود را عوض کنید یا حتی زودتر، اگر موهای مسواک شما به حالت خوابیده درآمده است با این کار شما همیشه از مسواکی استفاده می کنید که موهای آن قادر به پاک کردن سطح دندان ها و لثه ها از وجود پلاک، باکتری ها و مواد قندی هستند. صاف و پهن شدن موی مسواک علامت آن است که از وقت تعویض مسواک شما مدتی گذشته است.مسواک های برقی با موهای ارتعاش دارو دارای حرکت چرخشی، بخش پرطرفداری از بازار مسواک را به خود اختصاص داده اند. برخی از مطالعات نشان داده است که استفاده صحیح از مسواک های برقی در مقایسه بامسواک های دستی، پلاک را خیلی بهتر از سطح دندان پاک کرده و در امر بهداشت و سلامت بافت لثه هم کمک بیشتری می کنند. به علاوه در صورت ابتلا به التهاب مفاصل یا عدم چیره دستی در استفاده صحیح از مسواک های دستی، مسواک های برقی کار شما را راحت تر می کنند، ضمن اینکه مسواک های برقی ابزار مفید و مؤثری برای مراقبین بهداشتی که مجبور به تمیز کردن دندانهای دیگران هستند نیز می باشند. هر چند مسواک برقی ممکن است کارآیی بیشتری داشته باشد، امّا همچنان امکان دست یابی به بهداشت خوب دهان و دندان با استفاده صحیح از مسواک های دستی و اغلب با کسری از هزینه یک مسواک برقی وجود دارد. اگر نمی دانید چه مسواکی برای خود و خانواده تهیه کنید با دندان پزشک خود دراین زمینه مشورت کنید.احتمال فساد دندان در کودکان و افراد سالخورده بیشتر است.برای این گروه دهان شویه های فلوراید می تواند سودمند باشد.راه دیگر استعمال ترکیبات موضعی فلوراید توسط دندان پزشک است.به علاوه شما و همه اعضاء خانواده باید از خمیر دندانهای حاوی فلوراید استفاده کنید خمیردندان های حاوی فلوراید زیادی در بازار موجودند از جمله :انواعی که برای کودکان با طعم های میوه ای ساخته می شوند.البته مراقب باشد که این خمیردندان ها یا دهان شویه ها فرو داده نشوند. فرو دادن مقدار زیادی فلوراید در دوران رشد و نمو دندان های بچه می تواند منجر به فلوروز شود که در اثر آن لکه های سیاه و سفید پایداری بر روی دندانایجاد می شود.
