گام کلیدی در حفظ سلامتی و کنترل همه جانبه آن برقراری یک ارتباط پایدار با یک پزشک مراقبت‌های اولیه است که همه جوانب سلامتی شما را زیر نظر میگیرد. بهترین گزینه برای شما پزشکی است که شما سابقه سلامتی خانواده شما و شرایطی که با آن به کار و زندگی مشغول هستید و ممکن است بر سلامت شما تاثیرگذار باشد، را به خوبی می‌شناسد.این شخص به محضی پیدا شدن مشکل به درمان آن میپردازد و به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماریها به شما آزمونهای غربالگری را توصیه میکند و از انجام آن اطمینان حاصل میکند و یا در صورت عدم امکان پیشگیری سعی میکند در سریع ترین زمان و ساده‌ترین شکل ممکن به تشخیص و درمان بیماری اقدام کند. پزشک شخصی همچنین به تشخیص و درمان بسیاری از بیماریها پرداخته و در صورت نیاز شما به یک متخصص به خاطر یک مشکل غیرطبیعی یا پیچیده شما را به وی ارجاع میدهد. پزشک شخصی به علاوه، اطمینان حاصل میکند که درمانهای شما با هم تداخلی ندارند. این نقشی که پزشک خانواده بازی میکند به ویژه زمانی اهمیت پیدا میکند که شما به سبب مشکل دراز مدت یا بیماریهای متعدد مجبور باشید با متخصصان مختلفى مشورت کنید و احیاناً نیاز به مصرف داروهای جدید داشته باشید.پزشک مراقبت‌های اولیه معمولاً در طب خانواده، طب داخلی، زنان و زایمان یا طب اطفال سررشته دارد. پزشک خانواده تقریبا در همه زمینه‌های طب از جمله: زنان و زایمان و اطفال آموزش دیده است. یک متخصص داخلی فردی است که در تشخیص و درمان بیماریهای بالغین تخصص گرفته است. یک متخصص اطفال در زمینه بیماریهای کودکان و نوجوانان تخصص گرفته است.اولین کاری که برای پیدا کردن یک پزشک مراقبت‌های اولیه باید انجام دهید این است که لیستی از پزشکان تهیه کنید. البته قبل از اقدام به چنین کاری با پزشک فعلی خود هم در مورد گزینه صحیح مشورت کنید.میتوانید از منابع دیگری هم در این زمینه اطلاعاتی به دست آورید. یکی از این منابع صفحات زرد کتابچه تلفن است، در این صفحات معمولاً اسامی پزشکان با ذکر تخصص و آدرس آنها قید شده است.می توانید از انجمن طب امریکا (AMA)، هم تقاضا کنید تا لیست پزشکان آن منطقه را برای شما ارسال کند. برای کسب اطلاع در زمینه نحوه برقراری تماس با AMA به بخش منابع و مأخذ مراجعه کنید. در ضمن شما میتوانید در این مورد از دوستان، همکاران و همسایه‌ها هم کمک بخواهید.وقتی لیست آماده شد، برای اطلاعات بیشتر با مطب هر پزشک به طور جداگانه تماس بگیرید. در اینجا به چند پرسش که ممکن است در انتخاب گزینه صحیح به شما کمک کند اشاره میشود:
- آیا لحن منشی گرم و دوستانه است؟
- آیا این شخص به سؤالات شما، صریح و واضح پاسخ میدهد؟
- پزشک در کدام بیمارستان کار میکند؟
- مطب در چه ساعاتی باز است؟
- آیا پزشک دفترچه بیمه قبول میکند.
- در غیر از ساعات مطب کجا و چگونه امکان دسترسی به مراقبت‌های اورژانسی خواهید داشت؟
- پزشک چقدر وقت برای ملاقات اختصاص میدهد؟
- آیا پزشک قرار ملاقاتی برای آشنایی مختصر با شما ترتیب میدهد؟
برقراری یک رابطه خوب
بهترین مراقبت پزشکی، محصول تعاون و همکاری با شما و پزشک شماست. برای رسیدن به یک تشخیص صحیح یا تعیین بهترین راه و روش برای پیشگیری؛ پزشک به اطلاعاتی نیاز دارد که تنها شما میتوانید آنها را اختیار وی بگذارید.متقابلاً شما نیز برای درمان یک بیماری یا پیشگیری از ابتلا باید به راهنمایی‌های پزشکتان عمل کنید. هرکدام از شما نقش مهمی را بازی می‌کنید.
در اینجا به نکاتی برای دریافت بهترین مراقبت اشاره میشود: - پرسشگر باشید.
- ببینید پزشک و همکارانش برای شما چه کار میکنند و چرا.
- اگر دچار اختلالی شده‌اید راجع به تشخیص، از جمله: نام این اختلال، پیش آگهی و علائم و عواقب آن و نوع درمان سؤال کنید.
- به توصیه‌های پزشک خود عمل کنید.
- در صورت مواجهه با هرگونه واقعه، ناراحتی یا مشکل غیرمنتظره با پزشک خود تماس بگیرید.
انتظارات و مسؤولیتها
انتظارات و مسؤولیتها هم نقش مهمی در ایجاد یک رابطه حسنه بین شما و پزشک بازی میکنند.
انتظارات شما از پزشک شخصی
هنگام ملاقات یک پزشک، بالطبع انتظاراتی از او دارید که باید برآورده کند: - اطلاعات. این حق شماست که هر اندازه اطلاعات راجع به بیماری تان از پزشک خواستید در اختیار شما قرار دهد.
- وقت. در یک ملاقات یا ویزیت پزشک باید به شما فرصت کافی بدهد تا سؤالاتتان را از او بپرسید و راجع به نگرانی هایتان به بحث وگفتگو بپردازید.
- دسترسی معقول. باید بتوانید در یک فاصله زمانی معقول قرار ملاقاتی را با پزشکتان ترتیب دهید برخی ازمطلب‌ها از یک سیاست "دسترسی آزاد" پیروی میکنند – یعنی شما میتوانید همان روز یا فردای آن روز پزشکتان را ملاقات کنید.
- ملاقات به موقع، شما باید بتوانید هنگام رفتن به مطب در یک فاصله زمانی معقول با پزشک خود ملاقات کنید. با این وجود این موضوع را هم درک کنید که هر آن ممکن است وی را برای یک اتفاق اورژانس فرا بخوانند.
- تماس‌های اورژانسی. پزشک شما بایستی به شما اطلاعاتی در زمینه مکان و نحوه برخورداری از مراقبت‌های اورژانسی در صورت قابل دسترس نبودن خودش به شما ارایه دهد.
- برآورد هزینه‌ها، شما حق دارید بدانید هزینه مراقبتی که از شما میشود، چقدر خواهد بود.
- رازداری، بیماری شما و پرونده پزشکی شما موضوعی است محرمانه بین شما و پزشکتان. امّا در برخی موارد مثل بیماریهای عفونی خاص، قانون پزشک شما را ملزم ساخته است تا مراتب را با مقامات سازمان بهداشت در میان بگذارد.
- توانایی تصمیم گیری، شما حق دارید بر اساس اطلاعاتی که در مورد سلامت یا بیماری خود دارید در امر تصمیم گیری برای مراقبت‌های لازم، مشارکت کنید. به این حالت رضایت آگاهانه میگویند.
مسؤولیتهای شما به عنوان فرد دریافت کننده مراقبت بهداشتی
شما هم مسؤولیت‌هایی دارید. پزشکتان انتظار دارد که شما:- در ویزیت‌های مطب سر وقت حاضر شوید. اگر مجبور به لغو قرار ملاقات هستید، حداقل ۲۴ ساعت زودتر این کار را بکنید. این کار به پزشک شما امکان ویزیت بیماران دیگری را در آن زمان میدهد. و البته با این کار امکان دسترسی بهتر برای همه از جمله شما در صورت نیاز مجدد به ملاقات پزشکی در همان روز یا روز بعد فراهم میشود.
- اطلاعاتی را در مورد داروهای مصرفی در اختیار وی بگذارید. بگذارید تا پزشکتان از همه داروهایی که مصرف می‌کنید از جمله: داروهای بدون نسخه، ویتامین‌ها و مکمل‌ها مطلع شود. برای این کار یا اسامی آنها را یادداشت کنید و یا همراه شیشه دارو نزد پزشک ببرید. بدین ترتیب پزشک شما فرصت ارزیابی و بازنگری داروهایی را که مصرف می‌کنید پیدا کرده و اطمینان حاصل میکند داروهای مصرفی عوارضی را در شما ایجاد نکرده‌اند یا با داروهای دیگر تداخلی ندارند.
- از سابقه طبی خود و خانواده آگاه باشید. برای بحث با پزشک، راجع به سابقه طبی خود و سایر خانواده آمادگی داشته باشید.
- سؤالات پاسخ دقیق و کامل بدهید. این اطلاعات به پزشک در زیر نظر گرفتن وضعیت سلامتی شما، ارزیابی خطرات احتمالی که سلامتی شما را تهدید میکند و در صورت نیاز تشخیص صحیح کمک شایانی میکند.
- سؤال کنید. پزشکی آماده است تا به شما کمک کند. مفهوم یک زندگی سالم و برخورد صحیح با بیماری را دریابید، پس هرگاه موضوعی را نفهمیدید از پزشکتان بخواهید مسئله را روشن‌تر بیان کند تا شما شما متوجه شوید.
- به توصیه‌های درمانی عمل کنید. وقتی پزشک شما شما دارویی تجویز میکند یا اقلام درمانی دیگری را توصیه میکند به این توصیه‌ها عمل کنید و صبور باشید - بعضی وقت‌ها برای تأثیر یک درمان، زمان لازم است. با این حال چنانچه متوجه اثرات جانبی دارو شدید یا بیماریتان بدتر شد، حتماً با پزشک تماس بگیرید.
زمان مراجعه به پزشک
درصورت وجود درد، تنگی تنفس، یا سایر نشانه‌های یک بیماری برای ویزیت پزشک اقدام کنید. به علاوه به شکل منظم برای انجام معاینات طبی پیشگیرانه به پزشک، مراجعه کنید.معاینات پیشگیرانه منظم، به پزشک شما در ارزیابی وضعیت کلی سلامتی و عوامل خطر برای ابتلا به بیماری کمک میکند. این چکاپها از اهمیت زیادی برخوردارند. زیرا بسیاری از بیماریها مثل دیابت، فشارخون بالا و برخی از انواع سرطان، در مراحل ابتدایی هیچ نوع نشانه‌ای ندارند، اما قابل‌ردیابی‌اند و در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان هم میباشند. اینکه هر چند وقت یکبار نیاز به یک چکاپ دارید بستگی به سن، وضع سلامتی و سابقه خانوادگی شما دارد. راه کارهای زیر برای افرادی تنظیم شده است که در سلامت کامل به سر می‌برند و فاقد هرگونه نشانه‌ای از بیماری هستند.
اصول معاینه جسمانی
یک معاینه جسمانی عموماً شامل: بحث و گفتگو راجع به نشانه‌های بیماری و نگرانی‌های موجود، عادات زندگی روزمره مشکلات قبلی در زمینه سلامتی و یک سابقه خانوادگی در مورد بیماریهای خاص، در کنار یک معاینه کامل از فرق سر تا نوک انگشت پا می‌باشد.
آنچه باید از یک معاینه انتظار داشت
در خلال یک معاینه، ممکن است پزشک یا پرستار کارهای زیر را انجام دهد: - وزن، قد، فشارخون و نبض شما را چک کند.
- داخل دهان شما را معاینه کند.
- چشم‌ها، گوش‌ها، بینی و پوست شما را معاینه کند.
- با انگشتانش به جستجوی عقده‌های لنفی متورم در گردن، زیربغل، و کشاله ران شما بپردازد.
- با گوشی به صداهای غیرطبیعی قلبی، ریه یا شکم شما گوش کند.
- به دنبال ناهنجاریها یا بزرگی اعضاء، در شکم، به ویژه کبد، کلیه هان یا طحال بگردد.
- نبض شما را در گردن کشاله ران و پاها بگیرد.
- رفلکس‌های عصبی را چک کند.
اگر شما زن هستید پزشک ممکن است یک معاینه پستان، معاینه لگن به همراه آزمون پاپ اسمیر و یک معاینه انگشتی از راست روده (مقعد) شما به عمل آورد. این معاینات زمانی توصیه میشوند که شما به سن بلوغ جنسی رسیده اید یا وارد سن ۱۸ سالگی شده اید، هر کدام زودتر شد.اگر شما یک مرد هستید، پزشک ممکن است بیضه‌های شما را از نظر وجود توده یا تورم معاینه کند و برای معاینه غده پروستات، اقدام به توشه رکتال (معاینه انگشتی راست روده) کند.به خاطر داشته باشید که ممکن است پزشک شما همه این موارد را چک نکند. اگر مشکل خاصی دارید - مثلاً بدون دلیل مشخصی وزن کم می‌کنید یا متوجه شده‌اید که روز به روز نفستان تنگ‌تر میشود – آن را با پزشک خود در میان بگذارید با او بتواند آن مشکل را دقیقاً مورد ارزیابی قرار دهد.
گردآوری یک سابقه خانوادگی
قبل از اینکه برای معاینه نزد پزشک بروید اطلاعاتی راجع به هرگونه بیماری دوران بچگی تصادفی یا عمل جراحی جمع‌آوری کنید.گاهی از هرگونه بیماری ژنتیکی در خانواده شما مثل بیماری هانتینگتون یا کم‌خونی سلول داسی شکل برای پزشک شما حائز اهمیت است. پدر و مادر ممکن است این بیماریها را به فرزندان خود منتقل کنند، اگر چه معلوم نیست همیشه به همه بچه‌های یک نسل منتقل شوند.به همین ترتیب، بسیاری از بیماریهای شایع، ارتباطات خانوادگی واضحی دارند. البته اگر مثلاً پدر شما مبتلا به بیماری قلبی باشد، این ضرورتاً به آن معنا نیست که شما هم این بیماری را دارید ولی پزشک شما باید از سابقه این بیماری در خانواده شما مطلع باشد. می‌تواند مراقب و منتظر علایم اولیه بیماری باشد و یا سفارش در زمینه اقدامات پیشگیرانه سایر عوامل خطرساز قابل کنترل را کاهش دهد.برای جمع آوری یک سابقه خانوادگی، لیستی از همه بیماریهای مزمن پدر و مادر، پدربزرگ و مادربزرگ، برادران، خواهران، فرزندان و حتی عمه‌ها و خاله‌ها، دایی‌ها و عموها تهیه کنید. مشخص کنید که این بیماریها مربوط به خانواده مادر یا خانواده پدر هستند. چنین بیماری‌هایی می‌توانند شامل: فشارخون بالا، دیابت، بیماری آلزایمر، بیماری کلیوی، بیماری قلب و عروقی و سرطان‌های پستان، رحم، و روده بزرگ باشند. در ضمن هر گونه بیماری غیرمعمولی را - حتی بیماری‌هایی که فکر نمی‌کنید ارثی باشند - در این سابقه ذکر کنید و چنانچه فردی از بستگان نزدیک شما در اثر یک بیماری در دوران جوانی فوت کرده است آن را هم یادداشت کنید.اطلاعات جمع آوری شده را برای ثبت در پرونده پزشکی تان در اختیار پزشک مراقبت‌های اولیه قرار دهید
