مدت زمان عمل سزارین

عمل سزارین، یعنی به دنیا آوردن بچه با ایجاد برش­هایی در دیواره شکم و عضله رحم.اگرچه قرن­ها پیش در کتب پزشکی از عمل سزارین به عنوان روشی برای نجات جان بچه در شکم مادری که جانش را از دست داده یاد شده است، اما عملا تنها پس از ظهور بیهوشی و جراحی اسپتیک (جراحی در شرایط عاری از میکروب) در قرن نوزدهم بود که از این روش برای نجات جان مادر و جنین در زایمان سخت استفاده شد.تولد بچه به روش سزارین، در گذشته به عنوان آخرین تیر ترکش در نظر گرفته می­شد، اما امروزه دیگر این گونه نیست. عمل سزارین در حال حاضر بیش از ۲۰ درصد زایمان­ها، در ایالات متحده را به خود اختصاص داده است. اگر چه بسیاری انتقاد می­کنند که توجه بیش از حدی به سمت استفاده از عمل سزارین معطوف شده است. اما تردیدی وجود ندارد که بسیاری از زنان و کودکان امروزی زندگی خود را مدیون این جایگزین زایمان طبیعی هستند.

چه زمانی عمل سزارین ضرورت پیدا می­کند؟

در موقعیت­های زیادی عمل سزارین الزامی است. برخی از جنین­های نارس هم در صورت عمل سزارین شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند. بچه­هایی که در وضعیت کپل یا عرضی در رحم دارند. اکثر اوقات به این شیوه از شکم مادر خارج می­شوند. هنگامی که جنین خیلی درشت یا کانال زایمانی خیلی تنگ باشد، تنها راه بی خطر برای به دنیا آوردن بچه، عمل سزارین است.گاهی اوقات، ناهنجاری­های رحم یا واژن (مهبل) کانال زایمانی را مسدود کرده و پزشک را ناگزیر به انجام سزارین می­کنند. در صورتی که مادر، مبتلا به پره اکلامپسی (فشار خون بالا همراه با ورم اندام­ها)، دیابت، هر پس ناحیه تناسلی یا فشار خون بالا باشد و جنین هم با مشکلاتی روبرو باشد، عمل سزارین اقدامی بجا و موجه است. در ناهنجاری­های جفت مثل جفت سر راهی نیز این عمل ضرورت پیدا می­کند.در چند قلویی، بسیاری از پزشکان، عمل سزارین را توصیه می­کنند. در مواقعی که ممکن است زایمان به دلیل انقباضات ناکافی رحم طولانی شود. این عمل خطر کمتری برای مادر و جنین در پی خواهد داشت.برخی از متخصصان معتقدند که عمل سزارین به شکلی بی رویه انجام می­شود و هر زمان که پزشکی احتمال دهد در طول زایمان طبیعی ممکن است با مشکلی روبرو شود، تنها به عنوان یک اقدام احتیاط آمیز دست به این عمل می­زند. هر چند این اقدام اصطلاحا تدافعی یا احتیاط آمیز زیاد اتفاق می­افتد، اما در اکثر مواردی نگرانی از طرح احتمالی دعوا یا شکایت از سوی مریض، علت اقدام به عمل سزارین نبوده است.بهبود روش­های پایش جنین، امروزه، اطلاعات ذی قیمتی را در مورد وضع جنین و توانایی تحمل درد زایمان و وضع حمل در اختیار پزشک می­گذارد. چنانچه علائمی از، در مخاطره قرار داشتن جنین پدیدار شود، اکثر پزشکان اقدام به عمل سزارین می­کنند. به علاوه، پیشرفت­های صورت گرفته در عمل جراحی، بیهوشی و آنتی بیوتیک­ها، ضریب اطمینان این عمل را نسبت به گذشته افزایش داده است.از آنجایی که روز به روز بر تعداد زنانی که حاملگی را سال­ها به تعویق می­اندازد افزوده می­شود، در مقایسه با همتاهای جوان­تر خود، این زنان و بچه­هایشان در معرض خطرات بیشتری قرار دارند و از همین رو عمل سزارین در این گروه شایع­تر است.نیاز به عمل سزارین در حاملگی متوالی بستگی به نوع برشی که روی رحم داده می­شود – یعنی فاصله برش از سطح شکم تا روی رحم – و تکرار یا عدم تکرار شرایطی که منجر به سزارین قبلی شده است، دارد البته واقعیت این است که زایمان طبیعی بعد از یکبار سزارین همیشه خطراتی را برای مادر و جنین در بردارد.

نحوه عمل

به زنانی که قرار است تحت عمل سزارین قرار گیرند، داروی بیهوشی داده می­شود. اگر عمل در شرایط اورژانسی صورت گیرد، ممکن است شما را با داروی بیهوشی عمومی بخوابانند. بسیاری از بیمارستان­ها، امروزه امکان حضور شوهر شما در اتاق عمل را فراهم می­سازند، مگر اینکه عمل سزارین شما، اورژانسی باشد.عمل سزارین به طور معمول چیزی کمتر از یک ساعت طول می­کشد. در این عمل از دو نوع برش استفاده می­شود. به یکی از آنها اصطلاحا برش بیکینی گفته می­شود، که برشی است افقی در نزدیکی خط موهای شرمگاهی، دیگری برشی است عمودی از ناف تا استخوان شرمگاهی (پوبیس).برای باز کردن رحم، از یکی از این دو روش استفاده می­شود، رایج­ترین شیوه، برش افقی در بخش تحتانی رحم است که به آن برش عرضی یا ترانس ورس هم می­گویند. این برش سریع­ترین التیام پیدا می­کند و شانس پارگی رحم در حاملگی بعدی هم کمتر می­شود.در مواردی پزشک برای باز کردن رحم از برش عمودی استفاده می­کند. با این برش امکان دسترسی بیشتر به رحم فراهم می­شود و به عنوان مثال، زمانی به کار می­رود که بچه خیلی درشت، یا نارس و در وضعیت غیرطبیعی باشد.شکل ۱۶-۱۵٫ اغلب، به پدر اجازه داده می­شود، هنگام عمل سزارین بالای سر همسر خود حاضر شود. به فاصله چند دقیقه پس از تولد، در حالی که جراح مشغول دوخت و دوز است، مامان و بابا می­توانند به کوچولوی خود سلام و خوش آمد بگویند.بعد از اینکه جدار رحم باز شد، بچه خارج می­شود، بند ناف را بریده و جفت را هم در می­آورند، سپس برش­های ایجاد شده در جدار شکم و رحم دوخته می­شوند.

عوارض عمل

هر چند در مقایسه با گذشته عمل سزارین با خطرات کمتری مواجه است، و اکثر زنان بعد از عمل کاملا به حالت طبیعی باز می­گردند، اما ممکن است با عوارضی هم همراه باشد. مثل هر عمل دیگری، اینجا هم خطر عفونت در محل جراحی همین طور مثانه و کلیه وجود دارد. خونریزی از محل برش پدیده نادری است، اما در صورت وقوع، می­تواند شدید باشد.موارد مرگ و میر در زنان متحمل این جراحی دو تا چهار برابر زنانی است که زایمان طبیعی داشته­اند. البته بسیاری از زنانی که جان خود را از دست می­دهند، پیش از عمل هم بیمار بوده­اند و اکثر این مرگ و میرها هم به نوعی با شرایط اورژانسی همراه بوده­اند که پزشک را ناگزیر به عمل سزارین کرده است.

بهبود پس از زایمان

در ابتدا، ممکن است احساس گیجی، خستگی و ناراحتی کنید و برای مراقبت از بچه نیاز به کمک بیشتری داشته باشید. بعد از عمل سزارین، در همان روز ترغیب خواهید شد تا از تحت پایین آمده و دور اتاق راه بروید. در صورت داشتن اشتها، هر غذایی که دوست داشته باشید می­توانید میل کنید. این امکان وجود دارد که بچه را بغل کنید و چنانچه زایمان طبیعی داشته­اید، در صورت تمایل می­توانید سیر دادن به بچه را آغاز کنید. زنانی که زایمان سزارین دارند در مقایسه با زنانی که زایمان طبیعی دارند، پس از وضع حمل باید یک روز بیشتر در بیمارستان بمانند.

حاملگی­های بعدی

در گذشته گفته می­شد، اگر زنی یکبار سزارین شود، در حاملگی­های بعدی هم باید به همین ترتیب زایمان شود. علت این مسئله خطر پارگی رحم در محل برش سزارین در نتیجه انقباضات رحمی بود که اغلب عوارض خطرناکی را برای مادر و جنین به دنبال داشت.امروزه، بسیاری از زنانی که در گذشته زایمان سزارین داشته­اند ممکن است بتوانند بچه بعدی را از طریق زایمان طبیعی به دنیا آورند. البته این موضوع بستگی به علت اولیه عمل سزارین و وجود یا عدم وجود شرایط قبلی دارد. مثلا اگر دفعه قبل، سزارین به دلیل تحت فشار بودن جنین صورت گرفته، این بار ممکن است بچه قادر به تحمل انقباضات رحمی و در نتیجه زایمان طبیعی باشد. از طرفی، چنانچه علت انجام سزارین در شما، تنگی لگن بوده؛ زایمان­های بعدی شما هم ناگزیر سزارین خواهد بود.سایر عواملی که در تصمیم­گیری راجع به زایمان طبیعی نقش دارند عبارتند از: نوع برشی که روی رحم صورت گرفته و عاری بودن یا نبودن سزارین قبلی از عفونت. اگر خط برش سزارین در زایمان قبلی شما افقی است (برش عرضی روی بخش تحتانی رحم)، زایمان پیش روی شما می­تواند طبیعی باشد.اگر قصد دارید بعد از یک عمل سزارین، زایمان طبیعی داشته باشید بهتر است اقدامات احتیاطی زیر را مد نظر قرار دهید: یادتان باشد که حتما در بیمارستان زایمان کنید، هرگز در خانه زایمان نکنید و نزدیک به موعد زایمان خود را به بیمارستان برسانید. اطمینان حاصل کنید که بیمارستان، بانک خون دارد و خاطر جمع شوید بیمارستان مربوطه این توانایی را دارد که در عرض ۱۵ دقیقه پس از تشخیص پارگی رحم شما را تحت عمل سزارین قرار دهد. از موافقت با القاء زایمان (با دارو) خودداری کنید.

مشکلات پس از زایمان

بعد از به دنیا آمدن بچه، گاهی اوقات ممکن است مادر دچار مشکلاتی در ارتباط با زایمان شود. آگاهی از چنین موقعیت­هایی به کاهش فشار عصبی هنگام وقوع آنها، کمک می­کند.

جفت باقیمانده

در حالت معمول، جفت در عرض ۳۰ دقیقه پس از تولد بچه، دفع می­شود. برای کمک به بیرون آمدن جفت، پزشک ممکن است شکم شما را فشار دهد. جفت باقیمانده، جفتی است که پس از زایمان از رحم خارج نشده یا اصطلاحا گیر کرده است. علت این مسئله غالبا جدا نشدن کامل جفت از دیواره رحم است.گاهی اوقات، پزشک مجبور می­شود جفت را با دست خود از دیواره رحم بکند. حین این عمل ممکن است شما به داروی بی حسی احتیاج داشته باشید. اگر مشکل همچنان باقی بماند، عمل جراحی اتساع و کروتاژ (دی – اند – سی) برای درآوردن جفت، ضرورت پیدا می­کند.

خونریزی پس از زایمان

خونریزی پس از زایمان، به دفع بیش از حد خون پس از خروج بچه اطلاق می­شود که علت آن خونریزی وسیع رحم است. این مسئله شایع­ترین نوع، از خونریزی­های خطرناک زنان و زایمان است. خونریزی پس از زایمان اغلب ناشی از ناتوانی عضله رحم در انقباض کافی برای کنترل خونریزی در پی جدا شدن جفت از دیواره رحم می­باشد. ضعف عضله رحم (آتونی) گاهی علت این ناتوانی است.دیگر علل خونریزی پس از زایمان عبارتند از: صدمه به دیواره مهبل در نتیجه اپیزیتومی یا له شدگی بافت، پارگی رحم و باقی ماندن بخشی از جفت در رحم. خطر خونریزی پس از زایمان در پی وضع حمل جنین بسیار درشت، چند قلویی، زایمان به کمک فورسپس (انبر)، زایمان طبیعی به دنبال زایمان سزارین در دفعه قبل، سابقه چند بار وضع حمل در گذشته، هیدرآمنیوز (مایع بیش از حد در کیسه آب) و زایمانی که با دارو القاء شده باشد، افزایش می­یابد.وقتی دچار خونریزی پس از زایمان می­شوید، میزان این خونریزی ممکن است از بسیار وسیع تا تنها یک نشت مداوم و چند ساعته متغیر باشد. گاهی اوقات، خون از مهبل خارج نمی­شود، بلکه داخل رحم باقی مانده و باعث اتساع آن می­شود.خونریزی پس از زایمان، معمولا با تجویز داروهایی که باعث انقباض رحم می­شوند بند می­آید. اگر با این درمان خونریزی قطع نشود، پزشک برای بررسی بافت­های احیانا پاره شده، یک معاینه لگنی (معاینه مهبل و رحم) انجام می­دهد.در صورت قابل کنترل نبودن خونریزی، انجام عمل جراحی بر روی شکم ضرورت پیدا می­کند. گام اول، بستن عروق خونی اصلی است که تغذیه رحم را بر عهده دارند. اگر این اقدام موفقیت­آمیز باشد، خونریزی متوقف و شما همچنان از شانس داشتن بچه­های بیشتر برخوردار خواهید بود. اما در غیر این صورت، رحم شما بایستی برداشته شود.