درمان قلنج

به عنوان پدر یا مادر یک نوزاد، ساعات زیادی را در خواب و بیداری در نگرانی از سلامتی فرزندتان به سر می برید. ممکن است پرسش هایی راجع به لکه های پوستی نوزادتان داشته باشید، یا از اینکه کودکتان بیش از حد گریه می کند نگرانی هایی داشته باشید. نشان های مادرزادی و گریه بیش از حد (قلنج) دو نگرانی هستند که شاید شما راجع به آن با پزشک صحبت کنید. چند نگرانی دیگر در مورد فرزندتان عبارتند از: بیرون دادن آب دهان، دندان درآوردن، تب، عفونت گوش (گوش درد)، اسهال و یبوست.  

نشان های مادرزادی

نشان ها یا لکه های مادرزادی پدیده شایعی در میان نوزادان هستند و اکثر آنها بی خطر بوده و نیازی به درمان ندارند. نشان های شایعی که ممکن است در یک نوزاد مشاهده شوند عبارتند از: لکه های صورتی مایل به نارنجی (سالمون پچ)[۱] و همانژیوم ها. 

سالمون پچ

این لکه ها را اغلب گاز لک لک یا بوسه فرشته می نامند و نقاط کوچک  پهنی به رنگ صورتی کم رنگ هستند که در ۳۰ تا ۵۰ درصد نوزادان مشاهده می شوند. این لکه ها در واقع تجمع عروق خونی کوچک (مویرگ ها) در نزدیکی پوست هستند و بیشتر در پلک ها، لب فوقانی، ناحیه بین ابروها و پشت گردن ایجاد می شوند، هنگام گریه شدید یا تغییر دما این لکه ها واضح تر می شوند. لکه های سالمون اگرچه اغلب در چند ماه اول حیات روشن ترند ولی به مرور تا یک سالگی محو می شوند. لکه هایی که در پس گردن قرار دارند اغلب مدت طولانی تری بر جا می مانند، اما معمولاً هنگامی که موی بچه در این ناحیه رشد می کند، دیگر دیده نخواهند شد. 

همانژیوم

همانژیوم ها، تومورهای (خوش خیم) غیر سرطانی هستند و از عروق خونی نوساز تشکیل می شوند. به طور مشخص، همانژیوم ها ضایعاتی برجسته، به رنگ قرمز روشن و با حاشیه کاملاً مشخص هستند که ممکنه است در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند. 

همانژیوم توت فرنگی شکل

همانژیوم های توت فرنگی شکل معمولاً در صورت، پوست سر، پشت یا سینه ظاهر می شوند، امّا ممکن است در هر نقطه از بدن وجود داشته باشند. همانژیوم های توت فرنگی شکل که در دختران هم شایع ترند به ندرت هنگام تولد وجود دارند و معمولاً در فاصله ۲ ماه پس از تولد ظاهر می شوند.اکثر این همانژیوم ها به سرعت رشد می کنند، سپس در یک اندازۀ مشخصی ثابت می مانند و در نهایت آرام آرام ناپدید می شوند. معمولاً درمان خاصی توصیه نمی شود و تا وقتی که بچه ۹ ساله می شود دیگر اثری از آنها برجا نمی ماند. همانژیوم های توت فرنگی شکل صورت را باید به منظور درمان احتمالی، تحت مراقبت های بیشتری قرار داد. در برخی از بچه ها بعد از ناپدید شدن همانژیوم نوعی رنگ پریدگی یا چروکیدگی جزئی در محل بر جا می ماند. 

همانژیوم غاری شکل (کاورنوس)

همانژیوم های غاری شکل در مقایسه با انواع توت فرنگی شکل موقعیت عمقی تری در پوست دارند. معمولاً توده های اسفنجی شکلی به رنگ آبی متمایل به قرمزند که از بافت پرخون تشکیل شده اند. عاقبت و سرانجام این نوع ضایعات به راحتی قابل پیش بینی نیست. بعضی خود به خود محو می شوند. بسته به محل به اندازه ضایعات، گاهی اوقات به استفاده از یک داوری استروئیدی یا لیزر می توان آنها را درمان کرد.

لکه های قرمز شرابی

لکه شرابی، نوعی همانژیوم مسطح است که از مویرگ های متصل تشکیل شده و اغلب در صورت ظاهر می شود. اندازه این همانژیوم متغیر است. گاهی ممکن است نیمی از سطح بدن را بپوشاند، که این حالت، ماندگار است. درمان با لیزر بهترین انتخاب می باشد. اما بیشترین موفقیت را در بچه های بزرگتر و بالغین داشته باشد. 

جوش های پوستی

جوش ها یا بثورات جلدی در دوران طفولیت بسیار شایع هستند. اکثر به اتفاق آنها جدی نیستند و اغلب در منزل قابل درمان و کنترل هستند اما گاهی جوش ممکن است علامت یک بیماری عفونی مثل: آبله مرغان یا سرخک باشد. اگر جوش ها ارغوانی، دلمه بسته و چرکی یا تاول دار، هستند، حتماً نزد پزشک بروید تا آنها را معاینه کند. همین طور اگر همراه جوش ها بچه تب دارد حتماً با پزشک اطفال تماس بگیرید. 

جوش های ناشی از پوشک

اکثر اطفال گاهی دچار جوش های ناشی از پوشک می شوند این جوش ها علل متعددی دارند. نوع معمول این جوش ها واکنش پوست حساس نوزاد به تماس با رطوبت و مواد تحریک کننده است و معمولاً در عرض چند روز قرار گرفتن در معرض هوا و تعویض زود به زود پوشک، برطرف می شوند.اگر فرزند شما جوش های پوشکی پیدا کرده، پوشکش را در فواصل کوتاه تری عوض کنید و هر بار که پوشک را عوض می کنید پوشت ناحیه را خیلی ملایم بشویید. برای تمیز کردن زیر بچه از آب ساده استفاده کنید، چون در مقایسه با دستمال بچه، پوست را کمتر تحریک می کند. اگر بر روی پوشک، شورت پلاستیکی پای بچه می کرده اید، دیگر این کار را نکنید تا وقتی که جوش ها برطرف نشوند. می توان از وازلین، پماد زینک اکساید یا کرم لیزکننده چندین بار در روز به موضع مالید. جوش های ملایم نیازی به پماد ندارند، مگر اینکه پوست خشک و ترک خورده باشد. از نشاسته ذرت یا پودر تالک نباید استفاده کرد، زیرا این مواد می توانند باعث تشدید این عارضه شوند.چنانچه جوش ها بسیار مقاوم و شدیدند، می توان برای چند روز از کرم هیدروکورتیزون ۵/۰ یا ۱ درصد استفاده کرد. برزخی از پزشکان هم برای جوش های مقاوم توصیه می کنند تا حد امکان پوشک بچه را در فواصل کوتاه باز کرده و ناحیه را در معرض هوای آزاد قرار دهید.اما اگر جوش ها بهبود نیافتند، ممکن است علت آن یک عفونت قارچی باشد. این نوع عفونت در ناحیه باسن و آلت تناسلی به صورت دانه های قرمز روشن ظاهر می شود که به مرور به هم نزدیک شده و ناحیه قرمز یک دستی با حاشیه کنگره دارد تشکیل می دهند. این نوع جوش را می توان با کرم یا پماد ضد قارچ و قرار دادن مرتب ناحیه، در معرض هوا درمان کرد.اگر جوش ها آنقدر شدیدند که خواب بچه را مختل می کنند، به رنگ قرمز روشن و یکدست هستند، منجر به تب می شوند، به طاول یا کورک تبدیل می شوند، یا چرک از آنها خارج می شود، با پزشک اطفال تماسبگیرید. 

کلاه گهواره (شوره سر)

کلاه گهواره (درماتید سبوره ای) یا شوره سر، مشکل شایعی است که در هر سنی ممکن است ایجاد شود، امّا در دوران طفولیت و بعد در دوران نوجوانی شایع تر از بقیه دوره های زندگی هستند. شوره، اغلب در ماه اول زندگی آغاز و ممکن است تا پایان سال اول تداوم داشته باشد. علت آن مشخص نیست.چنانچه بچه شما دچار شوره یا کلاه گهواره شده باشد، در ابتدا به احتمال قوی متوجه لکه های خشک و پوسته پوسته در روی سر می شوید که ظاهری کثیف به پوست سر می دهند. گاهی ممکن است یک دلمه زرد و زخیم روی پوسته ها تشکیل شود، به علاوه شاید متوجه شوره هایی در ناحیه خط مو، ابروها، پلک ها، بینی و در پشت گوش ها شوید. گاهی اوقات هم این جوش ها کل بدن را فرا می گیرند.کلاه گهواره معمولاً دوره کوتاه تری از سایر بثورات پوستی دارند و به درمان ساده هم جواب می دهند. بدون درمان هم طی چند ماه خود به خود برطرف می شوند.برای این نوع جوش ها از شستن مکرر سر طفل با شامپو بچه خودداری کنید. یک بار در هفته کفایت می کند. پس از کف کردن شامپو بر روی سر، ناحیه پوسته پوسته شده را با استفاده از یک مسواک نرم چند دقیقه ماساژ دهید. و اگر پوست سر خیلی دلمه بود، می توان یک ساعت قبل از شامپو زدن ناحیه را با روغن صنعتی یا روغن بچه نرم کنید. چنانچه بثورات قرمز و خارش دار هستند، مقداری از کرم هیدروکولتیزون ۵ % درصد را که بدون نسخه پزشک هم قابل تهی است، هفته ای یک بار بر روی موضع بمالید. استفاده از شامپو ضد شوره هم به برطرف شدن این جوش ها کمک می کند. اما موارد بسیار شدید و مقاوم آن حتماً باید توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد. 

جوش های بزاقی

در بسیاری از اطفال جوش هایی بر روی گونه ها و چانه پدیدار می شود. این بثورات، که در اثر تماس پوست با فضا و محتویات بالا آمده معده ایجاد می شوند، می آیند و بعد از مدتی هم برطرف می شوند. تنها درمانی که عموماً توصیه می شود، تمیز کردن پوست این ناحیه پس از شیر دادن یا تغذیه است. قرار دادن یک پوشک یا کهنه زیر صورت بچه در هنگام خواب هم به جذب آب یا مواد بالا آمده کمک می کند. 

جوش های عرق سوز

جوش های عرق سوز، باعث برآمدگی های صورتی رنگ و ظریفی بر روی پوست می شوند که معمولاً پشت گردن و گردۀ بچه ظاهر می شود. عرق سوز، حاصل مسدود شدن غدد عرق است. معمولاً این جوش ها در خلال هوای داغ و مرطوب ایجاد می شوند. هر چند بچه ای که بیش از اندازه لباس پوشیده یا تب دارد نیز در هر زمانی ممکن است عرق سوز شود.درمان شامل خشک نگاه داشتن پوشت و نپوشاندن لباس های غیر ضروری به بچه می باشد. هنگامی که بچه خواب است یک پنکه روشن کنید. شست و شوی ناحیه عرق سوز با آب خنک هم کمک می کند. 

اگزمای شیرخواران

اگزمای شیرخواران (درماتید آتوپیک)، به بثورات زبر و خشن، قرمز و تکه تکه ای اطلاق می شود که معمولاً در پوست های فوق العاده خشک و حساس ایجاد می شوند. شایع ترین عوامل درگیر عبارتند از: گونه ها و پیشانی. این مشکل ممکن است به گردن و پشت گوش ها هم گسترش پیدا کند.اگزما بیشتر در اطفالی رخ می دهد که دارای سابقه خانوادگی آلرژی هستند. این بچه مستعد ابتلا به آسم  و آلرژی های فصلی در دوره های بعدی حیات هم هستند. اگر بچه شما اگزما داشته باشد، در ابتدا متوجه لکه های زبر و پوسته پوسته، به رنگ قرمز روشن یا صورتی متمایل به قهوه ای بر روی پوست او می شوید. این لکه های پوستی بعداً کاملاً قرمز رنگ می شوند (به تصاویر رنگی در بخش راهنمای بصری نگاه کنید). بچه ممکن است به دلیل خارش، بیقرار یا زودرنج باشد. در مواردی هم این بثورات سر باز کرده و دلمه می بندند، که بعید نیست عفونتی را هم به دنبال داشته باشد.در برخی اطفا این بثورات با رژیم غذایی یا تغییری در نوع شیر خشک مرتبط هستند. گاهی هم عامل مسبب، و در لباسشویی، پارچه پشمی یا تغییر بیش از حد در خلال یک هوای بسیار گرم هست. به ندرت، اگزما ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی باشد و اغلب تشخیص علت آن هم کار دشواری است.مهمترین عارضه اگزما عفونت ضایعات است. اطفال مبتلا به اگزما نباید با افراد مبتلا به تبخال (هرپس سیمپلکس) تماس داشته باشند.برای کاهش شانس ورود باکتری های بیشتر به داخل پوست زخم شده و باز، زود به زود ناخن بچه را بگیرید. اگر کودکتان بتواند تحمل کند، به دست کردن یک جفت دستکش یک انگشتی به ویژه هنگام خواب، که خاراندن پوست بیش از هر زمان دیگری روی می دهد، می تواند از آسیب بیشتر پوست و وقوع عفونت جلوگیری کند.از قرار داد ن یا بردن بچه در دماهای خیلی بالا یا خیلی پایین اجتناب کنید. اکثر اطفال مبتلا به اگزما در آب و هوای معتدل و رطوبت متوسط آرامش بهتری دارند زیرا به نظر می رسد تعریق، جوش ها را بدتر می کند. از پوشاندن لباس های پشمی به بچه خودداری کرده و او را روی فرش های پشمی قرار ندهید. استحمام بچه را زیاد طول ندهید و برای لیز کردن و نرم کردن پوست خشک، از روغن مخصوص حمام استفاده کنید.اگر اگزما خیلی شدید باشد، ممکن است پزشک برای کاهش قرمزی و خارش پوست از مرحم های آغشته به نوعی محلول ویژه را به شما توصیه کند.لوسیون ها و کرم های کرتیکو استروئید را می توان بعد از برداشتن مرحم به موضع مالید. آنتی هیستامین ها اغلب برای کنترل خارش مؤثرند. چنانچه ضایعات عفونی شوند شاید استفاده از آنتی بیوتیک های خوراکی یا موضعی ضرورت پیدا کند. اکثر بچه ها تا سن ۳ الی ۵ سالگی از شر اگزما خلاص شده اند. 

میلیوم ها (میلیا یا ارزنه)

میلیوم ها، برآمدگی ها یا کیست های ریز و سفید رنگی بر روی صورت نوزاد هستند که شبیه دانه ارزن می باشند. در بیش از نیمی از نوزادان این دانه های ریز مشاهده می شود.تا وقتی که بچه دو ماهه می شود، خلل و فرج مسدود شده پوست به طور معمول باز و سپس ناپدید می شوند. این برآمدگی ها بی خطر بوده و نیازی به  درمان ندارند. 

آکنه شیرخواران

حدود یک سوم شیرخواران آکنه پیدا می کنند، که این اتفاق معمولاً بعد از هفته سوم زندگی روی می دهد، علت این مسئله ظاهراً مرتبط با هورمون های مادری است که قبل از تولد از جفت عبور می کنند.وجود آکنه ممکن است آزارنده باشد، اما خیلی زود برطرف می شوند. در برخی اطفال این آکنه ها در عرض چند هفته ناپدید می شوند. در بقیه، تا شش ماه بر جا می مانند. به طور کلی، به جز شست و شوی روزانه صورت بچه به شکلی ملایم و با آب ساده و هفته ای یک یا دو بار با کمی صابون نیاز به اقدام دیگری نیست. 

برفک دهان

برفک دهان نوعی عفونت قارچی خفیف در دهان است که شبیه لکه های سفید رنگ است. این لکه ها ممکن است روی زبان و سقف دهان و چسبیده به پوست داخلی لب باشند. اگر این سفیدک ها با کشیدن ملایم یک سُواب پنبه ای (مثل گوش پاک کن) بر روی آنها پاک نشوند، بچه شما احتمالاً برفک دارد.برفک دهان در بچه های سالم معمولاً خود به خود برطرف می شود، ولی درمان با یک داروی ضد قارچ این فرایند را سرعت می بخشد. یک مادر شیرده که نوک سینه هایش دچار ضایعات دردناکی شده اند نیز به درمان نیاز دارد.شکل ۱۲- ۶: فتق نافی در نتیجه بسته نشدن حلقه اطراف ناف ایجاد می شود. این فتق تبدیل به توده نرمی می شود که هنگام سرفه کردن، زور زدن و گریه کردن بیشتر بیرون می زند.

---

ممکن است برای درمان جوش های پوشکی که همزمان با برفک ایجاد شده اند نیز یک کرم ضد قارچ احتیاج مبرم باشد. از آنجایی که قارچ روی پوست گرم و مرطوب به خوبی رشد می کند. در معرض هوای آزاد قرار دادن نواحی آلوده هم برای بچه و هم برای مادر مبتلا به برفک فوایدی را در پی خواهد داشت. 

فتق نافی

بچه ای که فتق نافی دارد، اطراف نافش توده نرمی از بافت پدیدار می شود که هنگام گریه کردن، سرفه کردن یا زور زدن برجسته تر می شود. علت این مسئله بسته نشدن حلقه دور ناف است. در نتیجه، قسمتی از روده باریک به داخل شکاف نافی متصل شده سُر می خورد.فتق نافی بیشتر در اطفال سیاه پوست و اطفال نارس رخ می دهد. برخلاف سایر فتق ها، فتق نافی خطر چندانی برای طفل ایجاد نمی کند در واقع اکثر فتق های نافی تا یکسالگی ناپدید می شوند. جراحی به ندرت لازم می شود. مگر اینکه فتق روز به روز بزرگتر شود، و تا ۵ سالگی برطرف نشود یا باعث انسداد روده شود. 

اروغ زدن و استفراغ

بالا آوردن معمولاً جای نگرانی نیست، اما استفراغ شاید. 

بالا آوردن

شیرخواران اغلب پس از غذا خوردن بالا می آورند. بالا آوردن، به بیرون ریختن آرام و بی سر و صدای غذا از دهان بچه اطلاق می شود، که معمولاً شامل مقادیر جزئی شیر است. این مسئله نباید با استفراغ اشتباه شود، که در طول آن محتویات معده، با فشار و با سر و صدا از دهان بچه بیرون ریخته می شوند.یک نوزاد ممکن است بعد از هر بار شیر خوردن کمی بالا بیاورد، و در یک نوزاد دیگر ممکن است تنها گه گداری این اتفاق بیفتد. علت بالا آوردن غذا به طور کامل مشخص نشده است، اما احتمالاً با تکامل نیافته بودن سیستم گوارشی در ارتباط است. برخلاف کودکان بزرگتر و بالغین، عضله مابین مری بچه و بخش فوقانی معده هنوز به نگه داشتن و متوقف ساختن محتویات معده عادت نکرده است. بنابراین، هر حرکتی، حتی به آرامی زمین گزاردن بچه می تواند باعث برگشت شیر از معده به دهان شود.بالا آوردن باعث آشفتگی خاطر والدین می شود، اما به ندرت حکایت از یک مشکل جدی دارد. این مسئله به مرور و تا سن ۶ ماهگی الی یک سالگی برطرف می شود. گرفتن آروق بچه پس از هر بار شیر دادن بسیار مهم است و می تواند باعث کاهی موارد بالا آوردن بچه کمک کند. اگرچه۸ ممکن است کمی وقتتان را بگیرد، اما سعی کنید بعد از هر بار شیر دادن آروق بچه را بگیرید.نشاندن بچه در یک صندلی مخصوص اطفال در وضعیت قائم بلافاصله پس از شیر دادن به رفع این مسئله کمک شایانی می کند. سایرین هم اگر به پهلو خوابانده شوند کمتر بالا می آورند. خودتان هم تلاش کنید ببینید در چه وضعیتی بچه شما کمتر بالا می آورد.اگر فرزند شما یک بالا آور طبیعی باشد این مشکل با وجود هر اقدامی که انجام دهید ادامه خواهد یافت. البته اگر بچه به نظر سالم می آید و خوب وزن می گیرد دلیل چندانی برای نگرانی وجود ندارد. 

استفراغ

استفراغ ممکن است ناشی از عدم تحمل شیر و یا علامتی از بیماری دیگر باشد. اگر بچه استفراغ می کند با پزشکش تماس بگیرید، اما مادامی که بچه سالم به نظر می رسد و خوب وزن می گیرد و به احتمال قوی دلیل برای نگرانی وجود ندارد. 

سندرم هُل و تکان بچه

سندرم هُل و تکان بچه، از انواع جدی سوء استفاده اطفال به شمار می رود که می تواند باعث وارد آمدن آسیب شدید به سر بچه و حتی مرگ شود. این مسئله در نتیجه هُل دادن شدید بچه شیرخوار یا کودک بزرگتر اتفاق می افتد. اغلب قربانیان این سندرم را اطفال زیر دو سال تشکیل می دهند اما ممکن است تا سن ۵ سالگی هم مواردی از آن دیده شود. این سوء استفاده اغلب توسط یکی از والدین یا پرستار عصبانی صورت می گیرد، که برای ساکت کردن بچه ای که گریه می کند یا به عنوان تنبیه او را محکم تکان یا هُل می دهد. این سندرم در نتیجه تکان و پرتاب ملایم یا بازی با بچه ایجاد می شود.یک نوزاد ممکن است چند ساعت پس از تولد خلطی استفراغ کند، که غالباً دارای رگه های خون است. این خون معمولاً متعلق به مادر است که بچه هنگام زایمان بلعیده است و کاملاً طبیعی است. معمولاً این استفراغ بعد از چند بار شیر خوردن، کمتر می شود. امّا اگر ادامه پیدا کرد ممکن است علامت انسدادی در مری یا روده ها باشد که ارزیابی بیشتری را می طلبد. اگر وجود خون در استفراغ ادامه پیدا کرد یا استفراغ قطع نشد، در اسرع وقت نزد پزشک بروید. 

مدفوع شل یا اسهال

مدفوع نوزادی که از شیر مادر تغذیه می کند به طور طبیعی نرم و حریره ای شکل است. اگر مادر از ترکیبات مسهل استفاده کند یا غذایی با خواص مسهلی بخورد، مدفوع بچه از این هم شل تر می شود مدفوع بچه هایی که شیر خشک می خورند عموماً سفت تر از مدفوع بچه هایی است که شیر مادر می خورند.اگر بچه شما در طول ماه اول اسهال دارد، ممکن است به دلیل عفونت باشد. این مدفوع معمولاً آبکی و متمایل به سبز است و شیر دلمه ای که به شکل طبیعی در مدفوع بچه های خورنده شیر مادر مشاهده می شود، در اینجا دیده نمی شود و ممکن است بدبو هم باشد.اگر نوزاد شما اسهال پایدار و مقاومی دارد، حتماً با پزشک اطفال تماس بگیرید. امّا اگر اسهال بچه ملایم است، شاید تنها لازم باشد تعداد دفعات شیردهی و مقدار ان را تغییر دهید. اگر بچه به شیر خوردن ادامه می دهد، شما هم سینه را از او نگیرید، فقط تعجب نکنید اگر بچه کمتر از معمول شیر بخواهد. گاه گداری ممکن است پزشک برای پیشگیری از دفع آب و املاح بدن بچه نوعی محلول از پیش ساخته ر برای یک دوره کوتاه توصیه کند. چنانچه اسهال شدیدتر از این است یا پزشک به این نتیجه برسد که بچه دارد دهیدره می شود (یعنی آب بدنش در حال از دست رفتن است)، بچه باید بستری شود. 

یبوست

اگر بچه شما یک بار اجابت مزاجش عقب افتاد یا حتی اگر چند روز شکمش کار نکرد نگران نباشید. در واقع این قوام مدفوع است که یبوست را نشان می دهد نه تعداد دفعات اجابت مزاج. بچه ای که مدفوعش سفت و پشگلی است یبوست دارد.اگر بچه شما دچار یبوست شده، ممکن است علت آن دریافت ناکافی مایعات یا غذا باشد. در بچه هایی که شیر مادر می خورند، یبوست پدیده نادری است، اما اگر اتفاق افتاد، تعداد دفعات شیردهی را افزایش دهید. در بچه هایی که شیرخشک می خورند، افزایش شکر یا مایع می تواند به برطرف شدن مشکل کمک کند. آهن موجود در شیر خشک مع۷مولاً باعث یبوست نمی شود. اگر نوزاد از هنگام تولد یبوست دارد، پزشک ناحیه راست روده (مقعد) بچه را معاینه می کند تا مطمئن شوند انسداد یا ناهنجاری مادرزادی در این ناحیه وجود نداشته باشد. به ندرت، یبوست مزمن، ممکن است علل دیگری مثل کم کاری تیروئید داشت باشد. 

ناتوانی در وزن گیری

بچه ها در روزها و ماه های نخستین حیات رشد چشم گیری دارند. شایع ترین علت کندی رشد، دریافت ناکافی شیر است. اگر شیر خودتان را به بچه می دهید. شاید پزشک اطفال یا مشاور شیردهی بتواند توصیه های مفیدی در زمینه ایجاد تغییر در تکنیک ها یا الگوهای شیردهی به شما بکند. و اگر شیر خشک به بچه می دهید، گاهی عوض کردن شیر خشک یا افزایش دفعات تغذیه مشکل را برطرف را می سازد. در مواردی هم نارسایی در وزن گیری، نشان از مشکلات و بیماری هایی دارد که نیازمند بررسی های بیشترند. 

دندان درآوردن

فرزند شما، احتمالاً اولین دندان خود را بین ماه های ۵ تا ۹ ماهگی در خواهد آورد. اکثر کودکان تا یکسالگی بین ۶ تا ۸ دندان درآوردند.بسیاری الز بچه ها به سرعت و خیلی راحت دندان در میآورند. تنها نشانه آنها ممکن است افزایش آب دهان و اشتهای سیری ناپذیر برای دندان زدن اشیاء باشد. برای بقیه بچه ها این فرایند با ناراحتی، بیقراری و اوقات تلخی روزانه همراه است. بچه شما ممکن است شروع به مکیدن شست دست کند، کاری که در گذشته چندان تمایلی به آن نداشت، لثه هایش را به چیزی یا جایی بکشد و موقتاً اشتهایش را از دست بدهد.اگر بچه شما از آن دسته ای است که با ناراحتی دندان درمی آورند، روش های زیر را امتحان کنید:

• اگر بچه اجازه می دهد، لثه متورم را به مدت چند دقیقه یا با بدون یخ ماساژ دهید. برخی از بچه ها به صورت ارادی یا غیرارادی تمایل دارند انگشتان شما را گاز بگیرند تا به این شکل درد و ناراحتی لثه را کاهش دهند.
• یک حلقه و دندان گیر سرد به بچه بدهید، می توانید حتی یک تکه یخ، یک بستنی یخی یا برشی از موز یخ زده به بچه بدهید تا لثه هایش را به آن بکشد. هرگز حلقه دندان گیر را با یخ دور بچه نبندید، زیرا =ممکن است باعث خفگی شود.
• از لوسیون ها یا پمادهای ویژه دندان درد استفاده نکنید. این مواد نه تنها لازم نیستند بلکه ممکن است حاوی بنزوکائین باشند، یعنی ترکیبی که می تواند باعث بی حسی و کرختی عضلات گلو و خدای نکرده خفگی بچه شما شود. تازه، بسیاری از این مواد تلخ مزه هم هستند، و از این رو، بچه ممکن است آنها را نپذیرد. اگر کودک شما ناراحت و بیقرار است، به مدت چند روز از داروی استامینیفون (تیلنول، یا سایر نام ها) استفاده کنید.

 

تب

تب در یک نوزاد، یعنی دمای مقعدی بیش ازF ·۱۰۱ (c·۳/۳۸). تب پاسخ بدن به عفونت است. به خاطر بسپارید که چند ماه اول پس از تولد، به ویژه در اطفال نارس، عفونت ممکن است با تب همراه نباشد کلید حل این مشکل نحوه عملکرد نوزاد است. یعنی اگر بیش از حد سست و بی حال است با پزشک اطفال تماس بگیرید. اگر به همراه تب بثورات جلدی (جوش های پوستی) نیز مشاهده می شود، باز با پزشک تماس بگیرید. 

تشنج های تب دار

حمله (تشنج) حاصل فعالیت غیرطبیعی در سلول های عصبی مغز است. معمولاً، بچه ای که دچار تشنج می شود، فوراً از هوش می رود و دست و پای سفت می شوند. پس از چند ثانیه اندام ها و صورت به شکل منظم و ریتمیک شروع به لرزیدن می کنند.بخش عمده ای از تشنج های دوران کودکی به دنبال تب ایجاد می گردند و به آنها تشنج های تب دار گفته می شود وقتی تشنج ها مکرر بوده و ارتباطی با تب نداشته باشند، گفته می شود بچه به اختلال صرع مبتلا است.شکل ۱۲-۷٫ هنگامی که می خواهید حرارت بدن بچه را با تب گیر مقعدی اندازه گیری کنید، تب گیر را با کمی لیز یا چرب کرده و تقریباً ۱ اینچ (۵/۲ سانتی متر) داخل مقعد فرو کنید به مدت سه دقیقه با انگشت در محل نگه دارید. هنگامی که تب گیر داخل مقعد است، هرگز آن را به حال خود رها نکنید. 

تشنج تب دار

اکثرا در کودکان ۶ ماهه تا ۴ ساله ای رخ می دهد که ناگهان دچار تب می شوند. گاهی اوقات تشنج تب دار، اولین نشانه بیماری است. تشنج های تب دار در ۴ درصد کودکان زیر ۴ سال اتفاق می افتند و بسیاری از کودکان هم بعد از تشنج اول، دیگر هیچ گاه تشنج پیدا نمی کنند.تشنج های تب دار معمولاً خیلی کوتاه هستند- یعنی کمتر از ۵ دقیقه. در اوایل برخی معتقد بودند کودکی که تشنج تب دار داشته، احتمالاً دچار آسیب مغزی هم شده است. امّا این مسئله تنها در موارد نادر درست است. تشنج ممکن است برای والدین پدیده وحشتناکی باشد امّا در اکثر موارد کودک بعد از تشنج هیچ مشکلی ندارد.اگر بچه شما در پی تب دچار تشنج شد، با اقدامات زیر می توانید از آسیب رسیدن به او حین تشنج جلوگیری کنید.

• بچه را روی شکم یا پهلو بخوابانید، نه به پشت.
• هر گونه شئ سخت و نوک تیزی را از نزدیک بچه بردارید.
• اگر لباس تنگی تن بچه است دکمه های آن را باز کرده یا به نحوی آن را آزادتر کنید.
• جلوی حرکات بچه را نگیرید و در ان مداخله نکنید.
• سعی نکنید چیزی داخل دهان بچه بگزارید.
• پس از پایان تشنج و به هوش آمدن بچه، اگر نمی توانید با پزشک تماس بگیرید، بچه را برای معاینه به یک مرکز مراقبت های فوری یا اورژانس بیمارستان منتقل کنید.

 

گریه بیش از حد (قلنج)

بچه ای که قلنج دارد سالم است، خوب شیر می خورد اما در دوره هایی قابل پیش بینی - معمولاً هر روز در ساعت مشخصی البته اکثر اوقات شب ها - گریه می کند که ممکن است چند دقیقه تا ۲ الی چند ساعت به طول انجامد. قلنج ر دختر بچه ها و پسربچه ها، بچه های اول و بچه های بعدی، و بچه هایی که شیر مادر یا شیر خشک می خورند به بچه هایی بت رخ می دهد.نظریه های مختلفی در مورد علت قلنج وجود دارد، اما علت ان همچنان ناشناخته است. حملات قلنج معمولاً در عرض چند هفته اول تولد شروع و در ماه سوم یا چهارم برطرف می شوند. بچه ای که قلنج دارد یا نمی توان به هیچ شکل بیش از چند لحظه آرام کرد. گریه و سر و صدای بچه بر تعامل بین والد و فرزند تأثیر می گذارد و از علل احتمالی آشفتگی و از هم گسیختگی خانواده است. بچه ای که قلنج دارد، بسیار در معرض خطر سوء استفاده قرار می گیرد. زیرا پدر و مادری که صبر و تحملشان تمام شده ممکن است ناکامی و عصبانیت خود را روی بچه خالی کنند.اگر بچه شما قلنج گرفته باشد، این چند هفته گریه و زاری بچه مثل یک عمر به نظر می رسد. وقتی نمی توانید صدای بچه را با روش های معمول ساکت کنید، بهتر است تاکتیک های خود را تغییر داده و ذهن خود را روی رفتن راه هایی برای پشت سر گذاشتن هفته های باقیمانده متمرکز کنید. در اینجا به چند توصیه اشاره می شود:

• بچه را شبیه ننو به جلو و عقب تکان دهید.
• صداهای سفید را امتحان کنید. مثلاً یک جاروبرقی یا سشوار روشن کنید. صدای پارازیت رادیو یا هر صدای مشابهی در هنگام تکان دادن بچه هم در آرام کردن او مؤثرند.
• یک دوری با اتومبیل بزنید.
• بچه را داخل تسمۀ بچه گیر یا کالسکه بچه قرار داده و با قدم های تند پیاده روی کنید.
• بچه را به دست یک پرستار کمکی و قابل اعتماد بدهید، تا بتوانید چرتی بزنید یا بیرون از منزل بروید.
• اگر هیچ کس دم دست نیست، بچه را ۵ الی ۱۰ دقیقه روی زمین بگذارید و چند نرمش و یا ورزش قدرتی درجا انجام دهید تا خستگی تان در رود و نیروی از دست رفته را باز یابید.

 

پرسش و پاسخ

آیا لازم است بچه ام را با پستانک آرام کنم؟

بر سر پاسخ به این سؤال اندکی اختلاف نظر وجود دارد. برخی از پزشکان مطلقاً با استفاده از پستانک مخالف هستند. سایرین معتقدند، اگر در استفاده از ان حد اعتدال نگاه داشته شود، می تواند برای برخی از بچه هایی که از طریق مکیدن به آرامش می رسند سودمند باشد. بچه هایی که مشت، انگشتشان یا شست خود را می مکند نیز ممکن است پستانک را به عنوان یک عامل آرام بخش بپذیرند.به اطفالی که شیر مادر می خورند، تا زمانی که شیر خوردن، روال و زمان بندی کاملاً عادی و ثابتی پیدا نکرده، نباید پستانک داده شود. اگر به بچه خود پستانک می دهید، مهمترین نکته، استفاده صحیح از آن است:

• هر وقت بچه دهانش را باز کرد سریع پستانک را توی دهان بچه هل ندهید.
• فرزندتان را تشویق کنید تا بدون پستانک به خواب رود.
• برای آرام کردن بچه ای که گریه می کند، روش های دیگری پیدا کنید.
• به محض اینکه کودکتان دیگر تمایلی به پستانک از خود نشان نمی دهد، آن را از بچه دور کنید. این اتفاق معمولاً بین ماه های ۱۲ تا ۱۵ روی می دهد.

 

مشکلات خواب

افتادن پلک ها بر روی هم،، مالیدن چشم ها و بهانه گیری های تسکین پذیر، از علائم معمول خستگی در بچه ها هستند. بسیاری از بچه ها وقتی برای خواباندن روی زمین گذاشته می شوند گریه می کنند، امّا اگر به حال خود رهایشان کنید اکثراً خیلی زود ساکت می شوند. بچه ها قبل از اینکه بخوابند اغلب ۲۰ دقیقه بی قرارند و بهانه می گیرند.