محاسبه بارداری و زایمان

برای بسیاری از زنان، بارداری از گران بهاترین دوران زندگی است. وقتی تولد بچه را پیشبینی میکنند، بسیاری از آنها بهتر غذا میخورند، بیشتر ورزش میکنند و در مقایسه با گذشته مراقبت بیشتری از سلامتی خود به عمل میآورند. اما اگرچه برای برخی، این ۹ ماه خیلی کوتاه به نظر میآید، ممکن است برای عدهای دیگر در ضورت سخت بودن حاملگی یا غیرقطعی بودن نتیجه آن، بسیار طولانی و طاقت فرسا باشد.خوشبختانه، هرگز زمانی بهتر از بچهدار شدن وجود نداشته است. حاملگی همیشه با خطراتی برای مادر و بچه همراه بودهاست، لیکن پیشرفتهای علوم پزشکی به ما چیزهای بیشتری در مورد نحوهٔ به حداقل رساندن این خطرات و بر خورد صحیح تر ہامشکلات، اجتناب ناپذیر، آموخته است. با مراقبت صحیح و ویزیت های منظم پزشک، شانس سالم و تندرست بودن شما و بچه داخل شکم افزایش می یابد.شکل ۱-۱۵ وقت گذاشتن برای آشنایی با پزشک و مطرح کردن سوال و گفتگو راجع به نگرانی های احتمالی، بخش مهمی از ویزیت های پیش از زایمان را تشکیل می دهند.

آماده شدن برای بارداری

(پیش از اینکه تصمیم به حامله شدن بگیرید، بهتراست برای دادن یک شرح حال طبی کامل و معاینه جسمانی نزد پزشک بروید.)این مسئله بسیار حایز اهمیت است زیرا خیلی از بیماری هایی که در حالت عادی فاقد هر گونه نشانه ایی هستند، میتوانند بارداری را با مشکل روبرو سازند (یابت (مرض قند)، فشار خون بالا، تومورهای لگنی وکم خونی تنها چند مورد از بیماری های شایعی هستند که به آسانی در معاینهٔ جامع و عمومی فرد قابل شناسایی هستند.چنانچه پزشک مشکلی را در شما پیدا کند، در اکثرموارد، بدان معنا نیست که شما نمیتوانید بچه دار شوید.ولی بهتر است قبل از اقدام به حاملگی مشکل را تحت کنترل در آورید.برخی از زنان باردار مبتلا به بیماری مزمن مثل مرض قند میتوانند با قرار گرفتن زیر نظر یک متخصص زنان و زایمان که در زمینهٔ حاملگی های پرخطر تخصصں گرفته است، مراقبت ھائی بہتری دریافت کنند .هنگام معاینه جسمانی قبل از حاملگی زمان خوبی برای مطرح کردن سوالات از پزشک یا بخث و گفتگو راجع به نگرانی هایی که دارید میباشد. یک بیماری خاصی یا اشتهای طبیعی شما تقریباًهمیشه این میزان کالری را در اختیار تان خواهد گذاشت. 

گزینه های غذایی

وقتی حامله هستید، لازم نیست برنامه غنایی تنظیم کنید یا وعدههای غنایی و میان وعدهها را تجزیه و تحلیل کنید، فقط چند نکته اصولی را مد نظر داشته باشید. برای سالم ماندن بهتر است به شکلی منظم از غذاهای مختلف و متنوع استفاده کنید. سعی کنید هر روز از انواع و مقادیر غذایی زیر استفاده کنید.

• دانه های خوراکی ۶ الی ۱۱ نویت . دانه ها - غلات، نان، برنج و ماکارونی - غنی از کربوهیدرات های کمپلکس پر انرژی بوده و مقادیر قابل توجهی مواد مغذی و فیبر فراهم میکنند. در کنار میوه ها و سبزی ها دانه های خوراکی باید قسمت اصلی رژیم غذایی شما را تشکیل دهند.
• میوه ها: دست کم ۲ نوبت . میوه های تازه کلاً کالری کمی دارند و حاوی چربی اندک یا اصلاً فاقد چربی بوده، ولی غنی از ویتامین، مواد معدنی و فیبرهای مفید هستند.

سبزی: دست کم ۳ نوبت، سبزی به شکل طبیعی کالری کمی داشته و تقریبا فاقد چربی میباشند، امّا منبع خوب فیبر، ویتامین و مواد معدنی هستند.فراورده های لبنی: ۲ تا ۳ نوبت، شیر، ماست و پنیر منابع فوق العاده غنی کلسیم و ویتامین - دی که به جذب کلسیم در بدن کمک میکند، میباشند. این فراوردهها پروتئین مورد نیاز برای ساخت و ترمیم بافتها را هم فراهم میکنند. از محصولات لبنی کم چرب استفاده کنید.گوشت قرمز، ماهی، مرغ و سایر پرندگان: حداکثر ۳ نوبت . این غذاها منابع غنی پروتئین، ویتامین های گروه بی (B)، آهن و روی هستند. از گوشت قرمز و مرغ بی چربی استفاده کنید تا سطح چربی خونتان بالا نرود.

• حبوبات: به دفعات مکرر، حبوبات - نخود و لوبیا، ماش و عدس و باقالی - ضمن اینکه کم چرب و فاقد کلسترول (چربی بد) هستند، منبع خوبی از پروتئین گیاهی و منبع بسیار غنی فیبرهم میباشند.

غذاهای چرب و شیرینی: چربی ها و قندها به دلیل کالری مازاد بر نیازی که تولید میکنند، منجر به افزایش وزن بیش از حد میشوند. 

رژیم های گیاهخواری

اگر یک گیاهخوار هستید، میتوانید به این رژیم در سرتاسر حاملگی پای بند بمانید و در عین حال بچه سالمی هم به دنیا بیاورید، فقط باید هنگام تنظیم برنامه غذایی دقت بیشتری به خرج دهید. برای انتخاب و مرور غذاهایی که مصرف می کنید مرتبا وقت صرف کنید. البته اگر از ماهی، شیر و تخم مرغ هم در رژیم غذایی تان استفاده می کنید تنظیم و تعدیل دریافت مواد مغذی کار ساده ترین خواهد بود. هر روز از غذاهای بسیار متنوع استفاده کنید و یک یا دو نوبت اضافی، از غذاهای گیاهی سرشار از آهن هم به این رژیم بیفزایید. 

خوراکهای مختصر (میان وعده ها)

مصرف خوراکی های مختصر و سالم راه بسیار خوبی برای افزودن کالری و مواد مغذی بیشتر به بدن در دوران حاملگی است. میان وعده ها چنانچه طبق برنامه مصرف شوند، به خصوص در مواقعی که شما قادر به خوردن یک وعده کامل غذا نیستید سودمند خواهند بود. در اوایل حاملگی افزایش تعداد وعدههای غذایی وکی کردن محتوای آن در کنار خوراکی های مختصر می توانند به کنترل تهوع کمک کنند. در هفته های پایانی هم فشار بچه بر روی معده شما ممکن است باعث محدود ساختن مقدار غذایی شود که شما در یک وعده به راحتی میتوانید بخورید. مصرف خوراکهای مختصر (میان وعده ها) در این شرایط امکان پذیرترند.  

نمک

دیر زمانی بود که زنان حامله را به محدود کردن دریافت نمک در این دوران ترغیب میکردند. اما تحقیقات  جدید حاکی از ان است که بهتر است این کار انجام نشود. در خلال چند هفته آخر حاملگی، تقریبا همه زنان کمی دچار ورم (خیز یا ادم) در ناحیهٔ مچ پا ساق ها، انگشتان دست یا صورت میشوند. محدودیت شدید در مصرف نمک برای کاهش این ورم ها بدن را وادار به حفظ و نگهداری سدیم می کند که عملاً باعث تشدید ورم می گردد.اگر مبتلا به فشارخون بالا هستند، یا بعدا در طول حاملگى دچار مشکلاتی بشوید، پزشک به شما توصیه خواهد کرد که از مصرف نمک طعام و غذاهای پردازش شدهٔ پر سدیم اجتناب کنید. 

شیرین کننده های مصنوعی

بیش از ۱۵۰۰ نوع ماده غذایی که به روش های مصنوعی شیرین شده اند، قفسه های بقالی های محلیشما را پر کردهاند. این غذاها عبارتند از: آدامس، نوشابه های غیرالکلی، پودینگ، ژلاتین، نوشیدنی های مخلوط، ماست و آب نبات. هر چند شواهد مستدلی به نفع با بر ضد مصرف شیرین کننده های مصنوعی در دست نیست، اما بهتر است خانم های حامله زیاد از این مواد در رژیم غذایی خود نگنجانند. در همه امور، میانه رو باشید.  

کافئین

کافئین دارویی است که از هزاران سال پیش بخشی رژیم غذایی انسان را به خود اختصاص داده است. این ماده به شکل طبیعی در قهوه، چای، شکلات، و کاکائو وجود دارد. کافئین غالباً به نوشابه های غیرالکلی و داروهای غیرنسخه ای مثل بسیاری از قرص های سردرد و سرماخوردگی و ترکیبات، ضد حساسیت افزوده  می شود.تحقیقات فراوانی نشان می دهند که مصرف متوسط کافئین -mg ۲۰۰۰ (میلی گرم) در روز - هیچ گونه اثر سوئی ہر حاملگی ندارد ولی مقادیر زیاد آن۔ ۵۰۰ mg  در روز یا بیشتر - میتواند باعث افزایش زمانی شود که جنین در وضعیت هوشیار و فعال سپری میکند ممکن است. منجر به کاهش وزن موقع تولد و اندازه دور سرگردد.قهوه مهمترین منبع کافئین است. نوشیدن بیش از ۳ فنجان قهوه در روز توصیه نمی شود. امّا تصور نکنید جایگزین کردن قهوه با چای گیاهی کار درست و بی خطری است. از آنجایی که اطلاعات چندانی راجع به گیاهان معطر و دارویی و اثرات آن بر حاملگی در دست نیست، از مصرف چای گیاهی (جوشانده ها) در طول حاملگی اجتناب کنید.بیش از ۵۰ ماده مغذی برای سلامتی و تندرستی شما در خلال حاملگی ضروری هستند.در ایتن جا به خلاصه ای از مهم ترین آن ها اشاره می شود. 

جدول ۲- ۱۵، مواد مغذی مهم در حاملگی

ماده مغذی	علت این که شما و بچه به آن نیاز دارید	بهترین منابع
پروتئین	مهم ترین جز ساختمانی در سلول های جنین فراهم کننده ذخیره انرژی که شما هنگام درد زایمان و وضع حمل احتیاج دارید	تخم مرغ،  گوشت بی چربی، مرغ و سایر پرندگان شکاری، ماهی، پنیر.شیر،نخود،انواع لوبیا(لوبیا،باقلا،ماش و ... )...
کربوهیدرات	فراهم کننده انرژی برای شما و بچه. اجازه مصرف پروتئین برای رشد بافت ها را صادر می کند	دانه های سبوس دار و نان وغلات مقوی شده، میوه ها، سبزی ها، برنج، انواع رشته ،سیب زمینی.
چربی	تامین انرژی درازمدت برای رشد جز حیاتی برای تکامل مغز بچه شما	گوشت بی چربی،ماهی،مرغ و سایر پرندگان شکاری، تخم مرغ، آجیل، تخمه ها، خمیربادام زمینی ، روغن ها، مارگارین (کره گیاهی )، کره
مایعات	به افزایش حجم مایعات بدن کمک می کنند. از یبوست و خشکی پوست جلوگیری می کنند. برای مایع آمینوئی لازم هستند.	آب لوله کشی و بسته بندی ، سوپ
ویتامین – آ	باعث ارتقاء سلامت پوست، بینایی و رشد استخوان می شود.	سیب زمینی شیرین،هویج،سبزی برگ پهن تیره،طالبی و گرمک،زردآلو
ویتامین سی	باعث تشکیل لثه،دندان و استخوان های محکم و سالم در بچه می شود.باعث حفظ سلامت نسوج شده و به جذب آهن کمک می کند	مرکبات، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، فلفل، انواع توت و انگور، هندوانه و خربزه، سیب زمینی با پوست.
فولات	به تشکیل سلول خونی و هموگلوبین کمک می کند. در اوایل حاملگی، از نقتیص مادرزادی که ممکن است هنگام نمو اولیه جنین ایجاد گردند(نقایص لوله عصبی ) جلوگیری می کند	سبزی برگ پهن تیره،انواع نخود و لوبیای خشکانده،نان و غلات کاملفمرکبات،موز، طالبی و گرمک،گوجه فرنگی
کلسیم	به تشکیل استخوان ها و دندان های محکم کمک می کند	شیر، پنیر،ماست،کلم برگ،جوانه کلم،ساردین و کنسرو ماهی آزاد به همراه استخوان، کلم بروکلی ، انواع لوبیای خشکانده
آهن	جزئی از هموگلوبین در سلول های خونی که برای تحویل اکسیژن به بافت های بدن مورد نیاز است	گوشت قرمز بی چربی، اسفناج، نفو (خمیر سویا) میوه های خشکانده،نان و غلات کامل و مقوی شده

 

* مکمل های ویتامین و مواد معدنی

زنان باردار در مقایسه با زنانی که باردار نیستند به ویتامین و مواد معدنی بیشتری احتیاج دارند. طبق رهنمودهایی مجمع تحقیقات ملی امریکا، زنانی کہ رژیم متعادلی را دنبال میکنند نیازی به مصرف مکمل ها(یعنی قرص ها و کپسول های حاوی ویتامین و مواد معدنی) ندارند. اما اکثر زنان باردار قادر به خوردن مقادیر کافی از غذاهای سرشار از آهن و فولات برای برآورده ساختن مقادیر لازم نیستند و گروهی هم نمی توانند یا تمایلی ندارند غذاهای سرشار از کلسیم برای رفع احتیاجات بدن به این ماده معدنې را مصرف کنند. قرص هائی مولتی ویتامین حاوی فولیک اسید چنانچه از همان اوایل حاملگی مصرف شوند از نقایص مادرزادی جلوگیری کرده و این خاطر جمعی را در شما ایجاد می کنند که مقادیر کافی ویتامین و مواد معدنی در رژیم غذایی روزانه دریافت می کنید.